3ο Νηπιαγωγείο Χαλκίδας

"Οι Τροφές μας"

Εκπαιδευτικοί: Κληματσίδα Αναστασία, Κολαϊτη Φιλάνθη, Πανουργιά Κατερίνα, Ζουμπουρλή Όλγα (Νηπιαγωγοί)

Εισαγωγή
Το θέμα της διατροφής είναι κάτι που μας αφορά όλους και είναι πάντα επίκαιρο, επειδή:

• Ένας στους τρεις Έλληνες αντιμετωπίζει σήμερα σοβαρό πρόβλημα παχυσαρκίας.
• Η Ελλάδα συγκαταλέγεται μεταξύ των επτά χωρών του κόσμου με τους περισσότερους υπέρβαρους ανθρώπους.
• Η χώρα μας κατέχει την τρίτη θέση στην παιδική παχυσαρκία.
• Οι κυριότερες αιτίες θανάτου από ασθένειες, όπως: καρδιοπάθειες, διάφορες μορφές καρκίνου, ο σακχαρώδης διαβήτης, η αρτηριοσκλήρυνση κ.α. οφείλονται κυρίως στις κακές διατροφικές συνήθειες.
• Σε μελέτη που έγινε από υπηρεσίες υγείας της περιοχής του Πειραιά, αποδεικνύεται ότι το 17% των μαθητών του Νηπιαγωγείου και του Δημοτικού σχολείου είναι παχύσαρκοι. Οι ειδικοί που προτιμούν να βλέπουν τα προβλήματα ρεαλιστικά, μιλούν για αλλαγή στην κουλτούρα και στον τρόπο διαβίωσης του σύγχρονου ανθρώπου.

Κακή διατροφή, έλλειψη σωματικής άσκησης, καθιστική ζωή μπροστά στην οθόνη της τηλεόρασης ή του υπολογιστή, αποτελούν προφανώς τη ρίζα του κακού.

Είναι απαραίτητη λοιπόν η ευαισθητοποίηση όλων μας και κυρίως των γονιών, των εκπαιδευτικών αλλά και των ίδιων των παιδιών.

Α' φάση - Προβληματισμός
Σ' αυτή τη φάση επιλέγουμε το θέμα με το οποίο θα ασχοληθούμε, σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα αλλά και τα βιώματα των παιδιών.

Επειδή πολλές φορές χρειάστηκε να συζητήσουμε με τα παιδιά για το πρωινό τους, για το κολατσιό και το φαγητό που φέρνουν στο Νηπιαγωγείο, αποφασίζουμε να επεξεργαστούμε το θέμα: Οι τροφές μας

Β' φάση
Σ' αυτή τη φάση, οι Νηπιαγωγοί και τα παιδιά προγραμματίζουν την πορεία του σχεδίου εργασίας.

Το ιστόγραμμα με τις προτάσεις τοποθετείται στη γωνιά της συζήτησής μας, ώστε να ελέγχουμε την υλοποίηση των προτάσεων.

Γ' φάση

1) Ανθρωπογενές περιβάλλον - Επιδιώξεις:

• Να διευρυνθούν οι γνώσεις των παιδιών σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες άλλων λαών.
• Να γνωρίσουν τον τρόπο που οι άνθρωποι προμηθεύονταν τις τροφές τους με αναφορές στο χθες και στο σήμερα.
• Να μάθουν να εργάζονται ομαδικά να κατανέμουν δραστηριότητες και να εναλλάσσουν ρόλους.
• Να νοιώσουν τη χαρά τις δημιουργίας μέσα από πρωτοβουλίες και αποφάσεις των ίδιων των παιδιών.
• Να αναπτύξουν την προσοχή και την παρατηρητικότητά τους.
• Να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιο τους εκφράζοντας απορίες, ερωτήσεις, υποθέσεις και συμπεράσματα.

Δραστηριότητες

• Δείχνουμε στο χάρτη της Ελλάδας τις περιοχές όπου καλλιεργούνται και παράγονται βασικά προϊόντα διατροφής, όπως ελαιόλαδο, σιτάρι, σταφύλια, πορτοκάλια, βερίκοκα κ.ά.
• Δείχνουμε στον παγκόσμιο χάρτη χώρες που παράγουν εξωτικά φρούτα, διαφορετικά απ' αυτά που παράγονται στη χώρα μας, όπως την Αμερική (παπάγια, ανανάς), την Αφρική (μπανάνες, χουρμάδες), τις χώρες της Ασίας (μάνγκο, καρύδες) κ.ά.
• Μιλάμε για τις διατροφικές συνήθειες άλλων χωρών, όπως την Κίνα (ρύζι, τσάι), την Ιταλία (μακαρόνια), τη Γερμανία (λουκάνικα, μπύρα), την Ελβετία (σοκολάτες) κ.ά.
• Μιλάμε για διατροφικές συνήθειες στη χώρα μας. Τι συνηθίζουμε να τρώμε τα Χριστούγεννα, τις Απόκριες, το Πάσχα, τις μέρες που νηστεύουμε.
• Μιλάμε για τη ζωή των ανθρώπων άλλων εποχών. Μιλάμε για τους ανθρώπους που έπρεπε να κυνηγήσουν μόνοι τους στο δάσος, να ψαρέψουν στο ποτάμι ή στη θάλασσα, να οργώσουν και να σπείρουν για να εξασφαλίσουν την τροφή τους.
• Πηγαίνουμε στο σούπερ-μάρκετ να ψωνίσουμε τα τρόφιμα που χρειαζόμαστε για το πρωινό μας. Το πρωί, που έρχονται στο Νηπιαγωγείο τα παιδιά βοηθούν να στρώσουμε τα τραπέζια για να πάρουμε όλοι μαζί ένα υγιεινό πρωινό.
• Βάζουν ποτήρια για το γάλα, πιατάκια με ψωμί, φρυγανιές, κουλούρια, βούτυρο, μαρμελάδα, μέλι, τυράκια, κρουασάν κ.ά. Μας βοηθούν μερικές μαμάδες, οι οποίες πήραν μετά πρωινό μαζί με τα παιδιά τους.
• Επισκεφθήκαμε τη λαϊκή αγορά της γειτονιάς μας και αγοράσαμε λαχανικά και πορτοκάλια. Τα παιδιά ρωτούν τους πωλητές για τα προϊόντα τους (από πού τα φέρνουν, πόσο τα πουλάνε κ.ά.)
• Καθαρίζουμε τα λαχανικά που αγοράσαμε. Τα παιδιά μας βοηθούν να τα πλύνουμε πολύ καλά στην κουζίνα και να μαγειρέψουμε μια λαχανόσουπα. Είχαμε ζητήσει από τις μητέρες να βάλουν στην τσάντα των παιδιών ένα βαθύ πιάτο κι ένα κουτάλι. Σερβίρουμε τη λαχανόσουπα στα παιδιά και τρώμε όλοι μαζί.
• Στύβουμε τα πορτοκάλια που αγοράσαμε και δίνουμε στα παιδιά να πιουν φυσικό χυμό πορτοκάλι.

2) Γραφή και γραπτή έκφραση - Επιδιώξεις

• Να κατανοήσουν τη σημασία της γραφής ως ένα άλλο τρόπο επικοινωνίας πέρα από την ομιλία και την ανάγνωση.
• Να ενθαρρύνουμε τα παιδιά στην προσπάθεια και στην ενεργετική συμμετοχή στο γραπτό λόγου ανεξάρτητα από το επίπεδο προσέγγισης του σωστού τρόπου γραφής.
• Να έρθουν σε επαφή με πολλά είδη κειμένων (συνταγές, παραμύθια, παροιμίες κ.ά.) και να δημιουργούν κατόπιν τα δικά τους κείμενα.

Δραστηριότητες

• Τα παιδιά μας υπαγορεύουν αυτά που θέλουν να γράψουμε στις μαμάδες, για να τις ενημερώσουμε ότι θα συζητήσουμε στο Νηπιαγωγείο για τις τροφές.
• Γράφουμε έναν κατάλογο με τα προϊόντα που θα θέλαμε να μας φέρουν οι μαμάδες, μια συγκεκριμμένη μέρα στο Νηπιαγωγείο. Τα παιδιά μας λένε και εμείς γράφουμε, ενώ τους δείχνουμε κάθε φορά αυτά που γράφουμε.
• Γράφουμε έναν κατάλογο με όσα χρειαζόμαστε για:
  • α) Να μαγειρέψουμε στο Νηπιαγωγείο μια χορτόσουπα.
  • β) Να φάμε όλοι μαζί ένα υγιεινό πρωινό.
  • γ) Να πιούμε φρέσκο χυμό από πορτοκάλια.
• Χρησιμοποιούμε εικόνες από περιοδικά και διαφημιστικά των σούπερ-μάρκετ και φτιάχνουμε το δικό μας λεξικό με τροφές, το οποίο ονομάζουμε «ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ». Δίπλα στην εικόνα γράφουμε το όνομα κάθε τροφής. Το αφήνουμε στη γωνιά γραφής και ανάγνωσης για να το χρησιμοποιούν τα παιδιά, αντιγράφοντας λέξεις.

3) Μαθηματικά - Επιδιώξεις

• Να προβληματίζονται και να ερευνούν ποικίλες καταστάσεις, να στηρίζονται σε προηγούμενες γνώσεις και εμπειρίες, να κάνουν απλές υποθέσεις και να καταλήγουν σε συμπεράσματα.
• Να διατάσσουν αντικείμενα με βάση το βαθμό παρουσίας ενός χαρακτηριστικού τους.
• Να οργανώνουν και να επεκτείνουν τις γνώσεις τους σχετικά με τους αριθμούς.
• Να κατανοούν απλές χωροχρονικές σχέσεις και να προσεγγίζουν σταδιακά την έννοια της μέτρησης του χρόνου.

Δραστηριότητες

• Τα παιδιά ομαδοποιούν όσα προϊόντα συγκεντρώσαμε στο Νηπιαγωγείο. Έτσι κάνουν ομάδες με λαχανικά, όσπρια, φρούτα, ξηρούς καρπούς.
• Κάνουμε ομάδες με τα φρούτα που έχουμε συγκεντρώσει για να επεξεργαστούμε τις έννοιες: μικρό - μεγάλο, ελαφρύ - βαρύ, λίγα - πολλά, λιγότερα - περισσότερα, ολόκληρο, μισό, τέταρτο.
• Δημιουργούμε τον πίνακα καταγραφής «ποιο φρούτο μας αρέσει περισσότερο». Έχουμε εικόνες τεσσάρων φρούτων (μήλο, αχλάδι, πορτοκάλι, μπανάνα). Κάθε παιδί διαλέγει το φρούτο που του αρέσει πιο πολύ, το χρωματίζει και το κολλά σε μεγάλο χαρτόνι όπου έχουμε σχεδιάσει τον πίνακα καταγραφής. Στη συνέχεια τα νήπια κάνουν συγκρίσεις:
  • Τα παιδιά που προτιμούν τα μήλα είναι περισσότερα από τα παιδιά που προτιμούν τα αχλάδια.
  • Τα παιδιά που προτιμούν τα πορτοκάλια είναι τόσα, όσα και τα παιδιά που προτιμούν τα αχλάδια.
  • Τα παιδιά που προτιμούν τις μπανάνες είναι λιγότερα από τα παιδιά που προτιμούν τα μήλα κ.λπ.

4) Προφορική επικοινωνία - Επιδιώξεις

Τα παιδιά ενθαρρύνονται να παίρνουν το λόγο για:

• Να αφηγούνται τις προσωπικές τους εμπειρίες.
• Να εμπλουτίσουν τον προφορικό τους λόγο.
• Να συμμετέχουν σε συζητήσεις και να επιχειρηματολογούν.
• Να γνωρίσουν τις τροφές που είναι απαραίτητες για την υγιεινή διατροφή τους.

Δραστηριότητες

• Συζητάμε, όσο πιο απλά μπορούμε με τα παιδιά, την ανάγκη του οργανισμού για τροφή.
• Αναφέρουμε τις βιταμίνες και τα στοιχεία, που μας βοηθούν να έχουμε γερά οστά και δόντια (ασβέστιο), να βλέπουμε καλά (φώσφορο) να μην αρρωσταίνουμε συχνά (βιταμίνη C).
• Χρησιμοποιώντας εικόνες από περιοδικά φτιάχνουμε την «πυραμίδα της υγιεινής διατροφής». Εκεί το κάθε παιδί εντοπίζει τις τροφές που τρώει περισσότερο και εκείνες που δεν του αρέσουν.
• Σε κάθε ευκαιρία θυμίζουμε στα παιδιά τη σημασία ενός καλού πρωινού και την ανάγκη να τρώνε όλα τα τρόφιμα που είναι απαραίτητα για την υγιεινή διατροφή τους.
• Καλούμε τα παιδιά να αναρωτηθούν αν η τροφή έχει σχέση με την ανάπτυξή τους και ακόμα τι θα γίνει αν τρώνε περισσότερο απ' όσο χρειάζεται ο οργανισμός τους.
• Συζητάμε για τις τροφές που κάνουν καλό στα δόντια μας και την ανάγκη να επισκεπτόμαστε τον οδοντίατρο.
• Τα παιδιά συσχετίζουν όσα ακούν, με τις δικές τους συνήθειες και εμπειρίες.
• Προσπαθούν να εξηγήσουν γιατί κάποιες τροφές τους αρέσουν περισσότερο, κάποιες λιγότερο και κάποιες καθόλου.
• Απομνημονεύουν τα ποιήματα που έχουμε συγκεντρώσει για τα φρούτα και τις άλλες τροφές.
• Μαθαίνουν να συζητούν, να σέβονται τον άλλον όταν μιλάει, να τον ακούν χωρίς να τον διακόπτουν και να περιμένουν τη σειρά τους να μιλήσουν.
• Ασκούνται να χρησιμοποιούν εύστοχα τις νέες λέξεις που χρησιμοποιήσαμε στη διάρκεια του προγράμματος. Εισαγωγή λεξιλογίου: διατροφή, οργανισμός, ασβέστιο, φώσφορο, βιταμίνες, υγεία, υγιεινή διατροφή, όσπρια, λαχανικά, φυτικά τρόφιμα, ζωικά τρόφιμα, επεξεργασμένα τρόφιμα κ.λ.π.
• Τα παιδιά ρωτούν τους γονείς τους, τους παππούδες και τις γιαγιάδες να τους πουν αινίγματα και παροιμίες για διάφορες τροφές. Τους τα γράφουν και τα φέρνουν στο Νηπιαγωγείο.

Αινίγματα

• Έχω ένα βαρελάκι κι έχει δυο λογιών κρασάκι. Τι είναι; (το αυγό)
• Χίλιοι μύριοι καλογέροι σ' ένα ράσο τυλιγμένοι. Τι είναι; (το ρόδι)
• Πράσινο σπιτάκι, κόκκινα παραθυράκια και μέσα κατοικούνε μαύρα αραπάκια. Τι είναι; (το καρπούζι)
• Σε κήπο δεν φυτεύεται, σε περιβόλι όχι! Κι ο βασιλιάς το γεύεται κι όλος ο κόσμος το 'χει. Τι είναι; (το αλάτι)
• Μικρή-μικρή νοικοκυρά, μεγάλη πίτα φτιάχνει. Τι είναι; (η μέλισσα, το μέλι)

Παροιμίες

• Ένα μήλο την ημέρα, το γιατρό τον κάνει πέρα.
• Όπου ακούς πολλά κεράσια, κράτα και μικρό καλάθι.
• Των φρονίμων τα παιδιά, πριν πεινάσουν μαγειρεύουν.
• Το μήλο κάτω από την μηλιά θα πέσει.
• Τα κάστανα θέλουν κρασί και τα καρύδια μέλι.
• Όποιος καεί με το χυλό, φυσάει και το γιαούρτι.

Γλωσσικά παιχνίδια

• Παιχνίδια με αντίθετες λέξεις: γλυκό-πικρό, κρύο-ζεστό, μαλακό-σκληρό, μικρό-μεγάλο κ.τ.λ.
• Παιχνίδια με σύνθετες λέξεις: λαχανόσουπα, σπανακόρυζο, τυρόπιτα, ρυζόγαλο, κ.τ.λ.

5) Εικαστικές δραστηριότητες - Επιδιώξεις

• Να αναπτύξει το παιδί τη φαντασία του και τη δημιουργικότητά του.
• Να εκφράσει τις ιδέες του με διαφορετικά μέσα και τρόπους.
• Να εξασκηθεί στη χρήση διαφόρων υλικών και να γνωρίσει διάφορες τεχνικές.
• Να αποκτήσει επιδεξιότητα και να ενθαρρυνθεί στην παραγωγή έργων.

Δραστηριότητες

• Δίνουμε στα παιδιά όσπρια, ρύζι, μακαρόνια και ζυμαρικά σε διάφορα σχήματα. Τα κολλούν σε χαρτόνια φτιάχνοντας ελεύθερα κάθε παιδί το δικό του έργο. Εκθέτουμε όλα τα έργα στο διάδρομο του Νηπιαγωγείου.
• Μοιράζουμε στα παιδιά λευκό χαρτί, που στη μια πλευρά του έχουμε γράψει ένα ποίημα για κάποιο φρούτο. Αφού τους διαβάσουμε το ποίημα, ζητάμε από τα παιδιά κάθε φορά να φτιάξουν το ανάλογο φρούτο, κάθε φορά όμως με διαφορετική τεχνική. Έτσι:
  • Το πορτοκάλι το έφτιαξαν με πορτοκαλί τέμπερα, χρησιμοποιώντας μπατονέτες.
  • Στο μήλο κόλλησαν μικρά κομμάτια από κόκκινο χαρτί γκοφρέ.
  • Το ρόδι το χρωμάτισαν με τη μέθοδο στένσιλ, χρησιμοποιώντας κίτρινη και κόκκινη δαχτυλομπογιά.
  • Το σταφύλι και τα κεράσια, τα έφτιαξαν κάνοντας σφραγίδες με φελλούς.
  • Το αχλάδι το σχεδίασαν μόνα τους σε πράσινο γλασσέ χαρτί, το κυδώνι σε κίτρινο βελουτέ, χρησιμοποιώντας τα ανάλογα φρούτα που είχαμε κόψει από χοντρό χαρτόνι. Όταν τελειώσαμε όλα τα φρούτα, κάναμε τις εργασίες κάθε παιδιού ένα βιβλίο με τίτλο: «Ενα φρούτο την ημέρα το γιατρό τον κάνει πέρα»
• Δίνουμε στα παιδιά όσπρια Τα παιδιά κολλούν όσπρια και ξηρούς καρπούς πάνω στα γράμματα της αλφαβήτου.
• Τα παιδιά κόβουν σε λωρίδες χρωματιστά χαρτιά κάνσον και φτιάχνουν το δικό τους σουπλά. Τα πλαστικοποιούμε και το παίρνουν σπίτι τους.

6) Ανάγνωση - Επιδιώξεις

• Να ακούν και να κατανοούν μια διήγηση.
• Να αναγνωρίζουν οικείες λέξεις στον περιβάλλοντα έντυπο λόγο και μέσα σε κείμενα.
• Να συλλέγουν πληροφορίες από διάφορες πηγές.
• Να χρησιμοποιούν τη βιβλιοθήκη της τάξης και να κάνουν συγκεκριμένες επιλογές βιβλίων.

Προτάσεις των παιδιών:

• Να διαβάσουμε ιστορίες, ποιήματα και παραμύθια.
• Να φέρουμε βιβλία από τα σπίτια μας, που να έχουν όμως για θέμα τους τις τροφές.
• Να φέρουμε συσκευασίες διαφόρων προϊόντων στο Νηπιαγωγείο.

Δραστηριότητες

• Διαβάζουμε τα βιβλία: «Η Κοκκινομακαρονοσκουφίτσα», «Η Μακαρονολυμπιάδα» της Δέσποινας Στίκα, «Η ιστορία ενός καλοψημένου τηγανόψωμου» των Π. Κρ. Ασμπγιόρνσεν και Γ. Μόε, «Ιστορίες με φρούτα και λαχανικά» του Μαντς Μπαντς, «Η Φρουτοπία» του Ευγένιου Τριβιζά.
• Η Νηπιαγωγός αφηγείται το λαϊκό παραμύθι «Ο Ζαχαρούλης», το οποίο κυκλοφορεί σε απόδοση της Ζωής Βαλάση.
• Κόβουμε εικόνες από περιοδικά και διαφημιστικά των σούπερ- μάρκετ και δημιουργούμε πίνακες με: φυτικά προϊόντα, ζωικά προϊόντα, επεξεργασμένα προϊόντα.
• Συγκεντρώνουμε στο μαγαζάκι του Νηπιαγωγείου μας συσκευασίες διαφόρων προϊόντων. Διαβάζουμε πάνω σε κάθε συσκευασία, το όνομα του προϊόντος, το βάρος του, τη χώρα όπου παρασκευάζεται, αλλά και τις θρεπτικές ουσίες που περιέχει καθένα απ' αυτά τα προϊόντα.
• Διαβάζουμε στα παιδιά ποιήματα με θέμα τα φρούτα και άλλες τροφές. Αφού τα επεξεργαστούμε στα πλαίσια της εικαστικής αγωγής, συγκεντρώνουμε τα ποιήματα σ' ένα βιβλίο με τίτλο «Ένα... φρούτο την ημέρα, το γιατρό τον κάνει πέρα».
• Διαβάζουμε τα ποιήματα: «Δεν μ' ακούς» της Μάρως Λοϊζου, «Η μηλίτσα» (Δημοτικό).
• Φτιάχνουμε το δικό μας λεξικό που το ονομάζουμε «Το αλφαβητάρι της διατροφής».
• Διαβάζουμε στα παιδιά την ιστορία της Ρένας Καρθαίου «Στο σούπερ μάρκετ» και ζητάμε από τα παιδιά να εικονογραφήσουν την ιστορία.
• Διαβάζουμε το ποίημα της Ευγενίας Παπαδοπούλου «Το Σταράκι λέει την ιστορία του».

7) Φυσικό περιβάλλον - Επιδιώξεις

Δίνονται στα παιδιά πολλές ευκαιρίες, ώστε:

• Να διευρύνουν τις γνώσεις τους για τον ανθρώπινο οργανισμό.
• Να διευρύνουν τις γνώσεις τους για τους ζωικούς και φυτικούς οργανισμούς στο άμεσο περιβάλλον τους.
• Να κατανοήσουν τη σημασία της παρατήρησης, των πειραμάτων και της περιγραφής.
• Να ανακαλύψουν βασικά χαρακτηριστικά γύρω από τη δομή και τις ιδιότητες των υλικών.

Δραστηριότητες

• Ζητήσαμε από τις μητέρες των νηπίων να μας βοηθήσουν, ώστε μία συγκεκριμμένη μέρα να συγκεντρώσουμε στο Ν/γείο, μεγάλη ποικιλία από φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς.
• Τα νήπια κατονομάζουν καθένα απ' αυτά τα προϊόντα καθώς και τα φυτά ή τα δέντρα από τα οποία παράγονται.
• Προτείνουμε στα παιδιά να δημιουργήσουν τέσσερις ομάδες και να εντάξουν το κάθε ένα από τα προϊόντα στην ομάδα που ανήκει.
• Ζητάμε από τα παιδιά να περιγράψουν τα προϊόντα ως προς το μέγεθος, το σχήμα, το χρώμα.
• Συζητάμε για το πως τρώγεται το καθένα (ωμό, μαγειρεμένο, με τη φλούδα κ.ά.).
• Τα νήπια κατανοούν ότι όλα αυτά τα προϊόντα τα κατατάσσουμε στα φυτικά τρόφιμα.
• Εμπλουτίζουμε τη γωνιά της συζήτησης με ζωικά προϊόντα όπως γάλα, αυγά, γιαούρτια, τυριά, αλλά και με εικόνες από κρέατα, ψάρια, πουλερικά κ.ά. Μιλάμε έτσι για τα ζωικά τρόφιμα και τη σημασία τους στη διατροφή μας.
• Φέρνουμε στο Νηπιαγωγείο, αναψυκτικά, σοκολάτες, γαριδάκια, καραμέλες κ.ά. Με κατάλληλες ερωτήσεις, προβληματίζουμε τα παιδιά για τα επεγεργασμένα τρόφιμα και μιλάμε για το ρόλο τους στη διατροφή μας.
• Μετά από συζήτηση, με τα παιδιά αλλά και τις μητέρες αποφασίζουμε να καθιερώσουμε κάποιες μέρες, όπου τα παιδιά θα φέρνουν στο Νηπιαγωγείο τροφές που θεωρούνται απαραίτητες για την υγιεινή διατροφή τους.
• Κάνουμε πειράματα με τρόφιμα που βυθίζονται ή επιπλέουν στο νερό.
• Ρίχνουμε στο νερό ζάχαρη, καφέ, αλάτι, κρασί, λάδι, φασόλια κ.ά. και παρατηρούμε τις αλλαγές ή τις αλλοιώσεις που γίνονται.
• Αφήνουμε εκτεθειμένα μερικά φρούτα, λίγο ψωμί και παρατηρούμε τι παθαίνουν μετά από λίγες μέρες (τα φρούτα θα κιτρινίσουν και θα σαπίσουν, το ψωμί θα ξεραθεί και θα μουχλιάσει).
• Φυτεύουμε σε μικρές γλάστρες σπόρους από φακές, φασόλια, σιτάρι, καλαμπόκι. Τα παιδιά παρακολουθούν την ανάπτυξη των σπόρων και επαληθεύουν ότι από τους σπόρους παράγονται τα φυτά και τα αντίστοιχα προϊόντα.

8) Μουσική - Επιδιώξεις

• Να τραγουδούν διάφορα απλά τραγούδια.
• Να ακούν και να ανταποκρίνονται με διάφορους τρόπους στη μουσική καθώς και σε ρυθμικά πρότυπα.

Δραστηριότητες

• Μαθαίνουμε να τραγουδάμε και να χορεύουμε τα παραδοσιακά τραγούδια: «Μήλο μου κόκκινο», «Λεμονάκι μυρωδάτο», «Μπαίνω μες στ' αμπέλι».
• Από το δίσκο «ΕΔΩ ΛΙΛΙΠΟΥΠΟΛΗ» ακούμε και μαθαίνουμε τα τραγούδια: «Ο χορός των μπιζελιών», «Η μαγιονέζα», «Κύλα γιαουρτοποταμέ». (Μουσική: Νίκου Κυπουργού, στίχοι: Μαριανίνας Κριεζή).
• Μαθαίνουμε και χορεύουμε το τραγούδι: «Δυο σταγόνες ξύδι, δυό σταγόνες λάδι», (μουσική, στίχοι: Γ. Σακελλαρίδης).
• Χρησιμοποιούμε την πρώτη στροφή από το τραγούδι «ο χορός των μπιζελιών» και τραγουδάμε με διάφορους τρόπους: σιγά- ψιθυριστά, σιγά - δυνατά, δυνατά - σιγά, σαν να είμαστε θυμωμένοι, χαρούμενοι, νυσταγμένοι, λυπημένοι, σαν να γελάμε, να κλαίμε κ.ά.

9) Φυσική αγωγή - Επιδιώξεις

• Να αναπτύξουν τη φυσική τους δραστηριότητα και να προάγουν τη σωματική τους υγεία.
• Να αναπτύξουν θετικές στάσεις και ηθικές αξίες.

Προτάσεις των παιδιών

• Να παίξουμε παιχνίδια.

Δραστηριότητες

• Παίζουμε το παιχνίδι "Η Φρουτοσαλάτα".
• Οργανώνουμε θεατρικά παιχνίδια με θέμα τα φρούτα, τα γλυκά, τις καραμέλες, τα λαχανικά.
• Παίζουμε το παραδοσιακό παιχνίδι "Τα μήλα".
• Χορεύουμε τα παραδοσιακά τραγούδια: "Μήλο μου κόκκινο", "Λεμονάκι μυρωδάτο", "Ένα νερό κυρά - Βαγγελιώ" κ.ά.
• Κάνουμε έλεγχο βάρους και ύψους των παιδιών, στην αρχή και στο τέλος του προγράμματος. Ειδικά για τον έλεγχο του ύψους, στερεώνουμε στον τοίχο χαρτί του μέτρου, όπου καταγράφουμε το ύψος κάθε παιδιού.

10) Πληροφορική - Επιδιώξεις

Δίνονται ευκαιρίες στα παιδιά να έρθουν σε επαφή με τον υπολογιστή ώστε:

• Να αναγνωρίζουν τις κυριότερες μονάδες του υπολογιστή.
• Να εντοπίζουν γράμματα και αριθμούς στο πληκτρολόγιο και να κινούν το ποντίκι.
• Να γνωρίζουν τη σωστή θέση του σώματός τους μπροστά στον υπολογιστή.

Δραστηριότητες

• Τα παιδιά εντοπίζουν γράμματα στο πληκτρολόγιο και προσπαθούν να αντιγράψουν λέξεις από καρτέλες.
• Επισκεφθήκαμε την ηλεκτρονική διεύθυνση του περιοδικού Vita.
• Τα παιδιά ζωγραφίζουν στον υπολογιστή χρησιμοποιώντας διάφορα εργαλεία.

Δ' φάση - Αξιολόγηση
Το σχέδιο προγράμματος με θέμα "Οι τροφές μας", επεξεργαστήκαμε για δύο περίπου μήνες, στο ολοήμερο και στο κλασσικό τμήμα του Νηπιαγωγείου μας.

Επειδή η αξιολόγηση αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο της εκπαιδευτικής διαδικασίας με την ολοκλήρωση του προγράμματος πρέπει να εντοπίσουμε τα παρακάτω:

• Σ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος, τα παιδιά συμμετείχαν με ενθουσιασμό, νοιώθοντας τη χαρά της συνεργασίας, της ανακάλυψης, της δημιουργίας του δικού τους έργου.
• Μέσα από τις δραστηριότητες, τα παιδιά έμαθαν να συνεργάζονται, να αναγνωρίζουν τα δικαιώματα των άλλων και να μοιράζονται αρμοδιότητες και ευθύνες.
• Παρουσίασαν τις ιδέες τους και τις προτάσεις τους μέσω της μουσικής, της λογοτεχνίας, του συμβολικού παιχνιδιού, των εικαστικών κ.α.
• Αναζητώντας, πληροφορίες και εικόνες, έμαθαν να αξιοποιούν τα βιβλία, τις εγκυκλοπαίδειες, τα περιοδικά, τις εφημερίδες, το διαδίκτυο κ.α.
• Βελτίωσαν τον προφορικό τους λόγο, εμπλούτισαν το λεξιλόγιό τους, παρουσιάζοντας τις προτάσεις τους και τους προβληματισμούς τους.
• Απέκτησαν εμπειρίες από τον κόσμο των ενηλίκων.
• Ενίσχυσαν την αυτοπεποίθησή τους και έμαθαν να χαίρονται τη μάθηση.

Οι γονείς κατά την υλοποίηση του προγράμματος:

• Συμμετείχαν από την αρχή με διάφορους τρόπους στην εκπαιδευτική διαδικασία.
• Αναζήτησαν πληροφορίες μαζί με τα παιδιά τους.
• Μοιράστηκαν μαζί τους τη χαρά της δημιουργίας, θαύμασαν και χειροκρότησαν τη δουλειά τους και τις εργασίες τους.
• Έγινε πεποίθηση στα παιδιά, αλλά κυρίως στους γονείς, ότι η εκπαίδευση στην άσκηση υγιεινών συμπεριφορών για τη διατροφή, αποτελεί τα θεμέλια μιας υγιούς ζωής.

Βιβλιογραφία

• Υγεία και Διατροφή στην Προσχολική ηλικία, Έκδοση Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας.
• Περιοδικό Vita, τεύχος Δεκεμβρίου 2000.
• Περιοδικό Vita, τεύχος Μαΐου 2001.
• Περιοδικό Vita, τεύχος Δεκεμβρίου 2002.
• Σύγχρονο Νηπιαγωγείο, τεύχος Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου 2001.
• Παράθυρο στην εκπαίδευση του παιδιού, τεύχος Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου 2003.
• Μην καταστρέφεις το σώμα σου, του Ράινερ Κλερ.
• Φρουτοπία του Ευγένιου Τριβιζά.
• Το βιβλίο της ζωής, Εκδόσεις Στρατίκη.
• Το ανθρώπινο σώμα και οι λειτουργίες του, Εκδόσεις Αφοί Παγουλάτοι Ο.Ε.