3ο 7θέσιο Δημοτικό Σχολείο Νέας Αρτάκης (1)

"Διατροφή και υγεία"

Υπεύθυνος εκπ/κός σχολικής μονάδας: Μηλαράς Παναγιώτης

Κριτήρια επιλογής του θέματος
Ο σημερινός τρόπος ζωής στις μεγαλουπόλεις αλλά τελευταία και στην επαρχία, που επιβάλλει την εργασία και στους δυο συζύγους αλλάζει τις διατροφικές συνήθειες και οδηγεί σε λύσεις ανάγκης. Τα έτοιμα «πλαστικά» φαγητά αποκτούν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο στη διατροφή μας, ενώ ο παραδοσιακός τρόπος διατροφής, αυτό που ονομάζουμε μεσογειακή διατροφή, χάνεται.

Θεωρήσαμε λοιπόν χρέος μας να βοηθήσουμε τα παιδιά να γνωρίσουν πώς είναι η σωστή διατροφή και πώς μπορούν να κάνουν σωστές διατροφικές επιλογές.

Στόχοι-Σκοποί

1. Να γνωρίσουν πως οι τροφές περιέχουν στοιχεία που είναι απαραίτητα για τον οργανισμό καθώς και τη χρησιμότητα τους.
2. Να μάθουν με ποιο τρόπο παρασκευάζονται ορισμένες από τις τροφές που καταναλώνουν.
3. Να γνωρίσουν πώς να διαβάζουν τις συσκευασίες των τυποποιημένων τροφίμων και να κάνουν σωστή επιλογή αυτών.
4. Να κατανοήσουν πως κάθε άνθρωπος πρέπει να λαμβάνει καθημερινά ορισμένη ποσότητα των στοιχείων που περιέχονται σε διάφορες τροφές.
5. Να τροποποιήσουν τυχόν διατροφικές τους συνήθειες που θα ανακαλύψουν μέσα από το πρόγραμμα πως δεν είναι σωστές.

Δραστηριότητες
Το ξεκίνημα έγινε με συζήτηση στην τάξη όπου οι μαθητές επέλεξαν να ασχοληθούν με το θέμα της διατροφής.

Αρχικά έγινε χωρισμός σε ομάδες και κάθε ομάδα ανέλαβε να κρατήσει ημερολόγιο των δραστηριοτήτων της κατά την διάρκεια της διεξαγωγής του προγράμματος.

Πρώτη δραστηριότητα των ομάδων ήταν να συλλέξουν συσκευασίες τροφίμων καθώς και διαφημιστικά τροφίμων από σούπερ μάρκετ. Τα παιδιά ανακάλυψαν τις πληροφορίες που δίνονται στις συσκευασίες, έμαθαν πως πρέπει να κοιτάζουν την ημερομηνία λήξεως πριν αγοράσουν κάποιο τρόφιμο. Εδώ έγινε αναφορά στα συντηρητικά «Ε» που έχουν πολλά από τα τρόφιμα, μερικά από τα οποία είναι καρκινογόνα και απαγορευμένα σε άλλες χώρες, και έβγαλαν το συμπέρασμα πως είναι προτιμότερο να αποφεύγουν τα προϊόντα με πολλά συντηρητικά και να προτιμούν να καταναλώνουν όσο γίνεται πιο φρέσκα τρόφιμα.

Για να διαπιστώσουν πως τα φρέσκα τρόφιμα έχουν μικρή διάρκεια ζωής, τοποθετήσαμε φρέσκα τρόφιμα (ψάρι, κρέας, τυρί, ντομάτα) μέσα σε ένα ψυγείο και εκτός ψυγείου. Δόθηκε έτσι η δυνατότητα να παρατηρήσουν την αλλοίωση τους.

Η επόμενη δραστηριότητα ήταν να χωρίσουμε τις τροφές σε ομάδες και να κάνουμε ένα πίνακα με 5 ομάδες τροφών. Έτσι χωρίσαμε, κάνοντας κολάζ, σε μία ομάδα τα λίπη και τα έλαια, σε άλλη τα κρέατα-ψάρια, σε άλλη τα γαλακτοκομικά, άλλη τα όσπρια-ρύζι-δημητριακά και στην τελευταία τα φρούτα-λαχανικά.

Κατόπιν με την βοήθεια πληροφοριών που συνέλεξαν τα παιδιά από βιβλία σχετικά με την διατροφή διαπίστωσαν πως όλα τα τρόφιμα έχουν ουσίες που είναι απαραίτητες για τον οργανισμό. Εδώ τα παιδιά ασχολήθηκαν με τη χρησιμότητα ουσιών όπως οι βιταμίνες, πρωτεϊνες, υδατάνθρακες και συμπέραναν πως πρέπει να υπάρχει ποικιλία στις τροφές που τρώμε, ώστε να λαμβάνουμε από αυτές τα απαραίτητα για τον οργανισμό συστατικά.

Με την βοήθεια των γνώσεων που απέκτησαν με την παραπάνω δραστηριότητα καθώς και με πληροφορίες που βρήκαν για τις ανάγκες του ανθρώπινου σώματος σε βιταμίνες, πρωτεϊνες και υδατάνθρακες, τα παιδιά προσπάθησαν και έκαναν μία πυραμίδα διατροφής. Μαζί μ΄ αυτή δημιούργησαν τον δεκάλογο της σωστής διατροφής.

Ακολούθησε μια επίσκεψη στο εργοστάσιο παρασκευής και συσκευασίας έτοιμου φαγητού «Παλίρροια».Εκεί παρακολούθησαν όλη την αλυσίδα παρασκευής, ενώ πήραν πολλές πληροφορίες από τους υπαλλήλους-ξεναγούς που ευγενικά μας παραχώρησε η διοίκηση του εργοστασίου για όση ώρα ήμαστε εκεί.

Για να μην είναι βαρετή η συνέχεια και να μπορέσουν τα παιδιά να αφομοιώσουν τα όσα είχαν μάθει με ευχάριστο τρόπο, δημιουργήσαμε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι με κάρτες, όπου κάρτες με κακές διατροφικές συνήθειες καθυστερούν τον παίχτη ενώ κάρτες με καλές συνήθειες τον οδηγούν πιο γρήγορα στο τέρμα και την νίκη.

Η διοργάνωση πρωινού στο σχολείο με υγιεινές τροφές ήταν η επόμενη δραστηριότητά μας. Μετά από συζήτηση αποφασίσαμε, όχι μόνο να διοργανώσουμε το πρωινό, αλλά και να κατασκευάσουμε κουλουράκια τα οποία θα τρώγαμε μαζί με άλλες τροφές στο πρωινό.

Με την βοήθεια μιας από τις παραδοσιακές συνταγές που είχαν σε προηγούμενη δραστηριότητα μαζέψει τα παιδιά, κάναμε τα κουλουράκια, τα οποία ψήσαμε σε φούρνο της γειτονιάς όπου τα παιδιά είδαν και πώς παρασκευάζεται το ψωμί. Όλη αυτή η δραστηριότητα άρεσε πολύ στα παιδιά ενώ η ικανοποίησή τους, όταν είδαν και δοκίμασαν την άλλη μέρα στο πρωινό τα κουλουράκια που είχαν πλάσει την προηγούμενη, ήταν μεγάλη.

Κατά την διάρκεια της παρασκευής ένας μαθητής επεσήμανε πως βάζουμε πολλή ζάχαρη. Όταν την άλλη μέρα δοκίμασε τα κουλουράκια δεν τα βρήκε ιδιαίτερα γλυκά. Αυτό έγινε αφορμή να γίνει την άλλη μέρα συζήτηση και τα παιδιά να διαπιστώσουν πως μέσα στα γλυκά που τους αρέσουν υπάρχει κρυμμένη πολλή ζάχαρη που τους βλάπτει.

Τέλος τα παιδιά εκφράστηκαν καλλιτεχνικά παρουσιάζοντας, στην γιορτή που διοργανώθηκε μαζί με άλλα σχολεία του νομού που συμμετείχαν στο πρόγραμμα, μια δραματοποίηση με θέμα τα φρούτα της άνοιξης και του καλοκαιριού και την προσφορά τους. Παράλληλα ζωγράφισαν με τέμπερα φρούτα και λαχανικά και έπλασαν με πηλό διάφορες τροφές.

Αξιολόγηση του προγράμματος
Το πρόγραμμα γενικά κύλησε ομαλά και τα παιδιά διασκέδασαν με την ενασχόληση τους με το θέμα.

Τα αποτελέσματα ήταν θετικά. Οι μαθητές ευαισθητοποιήθηκαν και η επίδραση του προγράμματος στη διατροφή τους ήταν άμεση. Τα περισσότερα εφάρμοζαν καθημερινά τους κανόνες που είχαμε θεσπίσει στην τάξη. Τα γαριδάκια, τα πατατάκια και η coca cola εξαφανίστηκαν από την διατροφή τους. Ικανοποίηση προκάλεσαν τα «παράπονα» ορισμένων γονέων επειδή δεν τους αφήνουν σε ησυχία τα παιδιά τους θυμίζοντάς τους τους κανόνες της σωστής διατροφής.