Hλεκτρονικό περιοδικό με θέματα και ειδήσεις από την Εύβοια ...στο διαδίκτυο από το 1999
"Διατροφή - Μεσογειακή διατροφή"
Υπεύθυνος Εκπ/κός Σχ. Μονάδας: Ξυδούλης Νίκος
Εισαγωγή
Στα πλαίσια των επιδοτούμενων προγραμμάτων, ενίσχυσης πρωτοβουλιών, σε θέματα Αγωγής Υγείας, αποφασίσαμε με τα παιδιά της Δ2' τάξης του σχολείου μας, ότι θα θέλαμε να συμμετέχουμε και εμείς. Κατόπιν τούτου δηλώσαμε τη συμμετοχή μας στην Υπεύθυνη Αγωγής Υγείας της Διεύθυνσης Α/θμιας Εκπ/σης Χαλκίδας, κ. Καλαθέρη Λίνας, με τη σύμφωνη γνώμη και της οποίας υλοποιήσαμε το πρόγραμμα.
Η υποενότητα που αναλάβαμε εμείς ήταν «Διατροφή - Μεσογειακή Διατροφή».
Μέθοδος
Η μέθοδοι που ακολουθήσαμε ήταν:
Σκοποί
Οι σκοποί της διδασκαλίας εντάσσονται στους γενικότερους σκοπούς της εκπαίδευσης, όπως προβλέπεται από το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών, και κάτω από το πρίσμα της εκπαιδευτικής διαδικασίας της Αγωγής Υγείας.
Ειδικότερα να αποκτήσουν οι μαθητές γνώσεις που θα τους επιτρέπουν να διαμορφώσουν εύκολα θετικές στάσεις και συνήθειες και να αντιληφθούν τις βλαβερές συνέπειες στον ανθρώπινο οργανισμό μιας όχι σωστής Διατροφής σε αντιπαράθεση με τη Μεσογειακή Διατροφή.
Γενικοί Στόχοι
Οι διδακτικοί στόχοι καλύπτουν γνωστικούς, συναισθηματικούς και ψυχοκινητικούς τομείς όπως
Ειδικοί στόχοι
Οι μαθητές:
Διαθεματική Προσέγγιση.
Το θέμα μας «Διατροφή - Μεσογειακή Διατροφή», δίνει τη δυνατότητα να συνδεθεί με πολλά γνωστικά αντικείμενα και περιοχές γνώσεις. Η Διαθεματική Προσέγγιση συνδέεται άμεσα και γίνεται με:
Γλώσσα: Ανάπτυξη του Γραπτού και Προφορικού λόγου, ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας, ανταλλαγή απόψεων, επικοινωνιακός λόγος. (Φύλλα Εργασίας, Ερωτηματολόγιο, το σχετικό κείμενο για τις Διαφημίσεις «Χρησιμοποιείτε αφρόλουτρο Μπλουμ - Μπλουμ», «Η σοφία της γαρίδας»,» Το ψάρεμα του αστακού» απ' το βιβλίο της γλώσσας της Δ' τάξης, μέρος 4ο, σελ. 18, 37 και 47 αντίστοιχα, «Το παραγάδι», σελ. 89&94, μέρος τρίτο απ' το βιβλίο της γλώσσας της Δ' τάξης, και σχετικά κείμενα από εφημερίδες και περιοδικά).
Μαθηματικά: Κατασκευή πυραμίδας Διατροφής, έρευνες. (Φύλλα Εργασίας).
Εμείς και ο κόσμος: Σύνδεση με κείμενα του βιβλίου της Δ' τάξης, δεύτερο μέρος, όπως: «Πως τρέφεται ο άνθρωπος», σελ. 42, «Φροντίζουμε για την υγεία μας», σελ. 46 -49 «Η γεωργία στην Ελλάδα», σελ.58-61, «Η αλιεία στην Ελλάδα», σελ. 69-72, «Η κτηνοτροφία στην Ελλάδα», σελ. 65-68 & 80. (Φύλλα Εργασίας).
Ιστορία: Η διατροφή στην αρχαία Ελλάδα (Ιστορία του ελληνικού έθνους, Εκδοτική Αθηνών τόμος Β' σελ.452-453), η ιστορία της Μεσογειακής Δίαιτας όπως μας έρχεται απ' τα παλιά.
Θρησκευτικά: Διατροφή στις περιόδους νηστείας, διατροφικές συνήθειες της περιοχής μας σε σχέση με θρησκευτικές γιορτές ή εκδηλώσεις, σχετικό και το κείμενο «Πανηγύρι στη Σίφνο», απ' το βιβλίο των θρησκευτικών της Δ' τάξης σελ. 102.
Γεωγραφία: Αναγνώριση και κατασκευή χαρτών, Ελλάδας - Ευρώπης σχετικά με το πού εφαρμόζεται η Μεσογειακή Διατροφή, από πού έχουμε εισαγωγές διαφόρων τροφίμων και απ' το βιβλίο της Μελέτης της Δ' τάξης, δεύτερο μέρος σελ. 59, 61, 68, 72).
Αισθητική Αγωγή: Τραγούδια για τη διατροφή, δραματοποίηση, κατασκευή κολλάζ, παιχνίδια, πειράματα, διακόσμηση αυγών.
Χωρισμός σε ομάδες
Οι μαθητές της τάξης χωρίστηκαν σε 4 ομάδες των 6 μαθητών η κάθε ομάδα. Έδωσαν τις εξής ονομασίες στις ομάδες τους: Ολυμπιάδα (Μαρτίνα Νικολάου, Κωνσταντίνα Μπαρδάκα, Ρία Ντούρμα, Όριον Ρόκο, Ευάγγελος Τσόκος, Ελένη Συννεφιά). Δράκοι (Κατερίνα Νάνου, Αλέξανδρος Παπαδημητρίου, Λένα Παπαθανασίου, Γιάννης Παναγιώτου, Μάρθα Τσιούνη, Εύη Φράγκου) Χελιδόνια (Ηλίας Ρίζος, Ελένη Πετράκη, Εύη Στογιάννη, Πάρης Παπουτσής, Θεοδώρα Σεϊτανίδου, Συμεών Νταβάκος) Λιοντάρια (Τσουπεής Αντώνης, Χατζημάρκου Βάσια, Νανούσης Αρης, Νικολάου Γιώργος, Περίφανου Μαρία, Γιούλιαν Φέρο)
Καταιγισμός ιδεών
Κατασκευή εννοιολογικού χάρτη
Διαδικασίες χαρτογράφησης των εννοιών (1. Κεντρική έννοια 2. Διακλάδωση σε γενικές έννοιες 3. υποδιαίρεση σε μερικές έννοιες)
Συλλογή υλικού
Αρθρα από εφημερίδες, περιοδικά, εγκυκλοπαίδειες, βιβλία
Επεξεργασία υλικού
Η επεξεργασία του υλικού έγινε από τις ομάδες με την καθοδήγηση του δασκάλου, προσπαθώντας να συμμετέχουν όλοι οι μαθητές.
Συγκεκριμένα έγινε:
Στη συνέχεια έγινε κριτική των εβδομαδιαίων μενού. Μ' αυτόν τον τρόπο οι μαθητές:
- Χρήση του εργαστηρίου υπολογιστών του σχολείου και πλοήγηση σε σχετικές ιστοσελίδες, καθώς και χρήση του εκπ/κου CD ROM του Πανεπιστημίου Κρήτης «Διατροφή και υγεία»
- Συγκέντρωση συσκευασιών τροφίμων και επεξεργασία τους και εξαγωγή συμπερασμάτων ως προς τα συστατικά τους, την ημερομηνία λήξεως, τα συντηρητικά, κτλ.
- Επίσκεψη στο κατάστημα ειδών κρητικής διατροφής της ένωσης Πεζών, όπου μία μαθήτρια παρουσίασε τα διάφορα είδη και οι μαθητές ενημερώθηκαν σχετικά με τη διατροφή στην Κρήτη.
- Συλλογή παραδοσιακών συνταγών κυρίως από την Εύβοια.
- Σταυρόλεξα, κρυπτόλεξα σχετικά με τη διατροφή.
- Παιχνίδι "Ο Λαβύρινθος της Διατροφής"
- "Τραγούδι της Διατροφής" και χορογραφία του
- Δραματοποίηση του βιβλίου "Το Δικαστήριο των τροφών".
- Παροιμίες, ποιήματα
Αξιολόγηση του προγράμματος
Με βάση αυτά που φάνηκαν κατά τη διάρκεια του προγράμματος τα παιδιά τροποποίησαν εν μέρει τις διατροφικές τους συνήθειες δηλώνοντας στα σχετικά ερωτηματολόγια ότι τα περισσότερα έπαιρναν πρωινό, έτρωγαν δεκατιανό φτιαγμένο έτοιμο από το σπίτι ή ορισμένα από το κυλικείο του σχολείου και άρχισαν να αντιλαμβάνονται τη σημασία της αλλαγής των διατροφικών τους συνηθειών.
Με το σχέδιο εργασίας που εκπονήσαμε, πέρασαν σε ανώτερες στρατηγικές μάθησης. Έμαθαν να συνεργάζονται, να αποκτούν τη γνώση μέσα από έρευνα, να συμμετέχουν όλα, ανάλογα με τις δεξιότητές τους και να αποκτούν παράλληλα νέες ικανότητες και κυρίως η στάση τους απέναντι στη μάθηση - που δεν είναι πια παθητική αλλά γίνεται ενεργητική - να τους γεμίζει ικανοποίηση και χαρά.
Με την ενασχόλησή τους αυτή έγιναν περισσότερο ευαισθητοποιημένα και συνειδητοποιημένα άτομα μέσα από την κατανόηση των προβλημάτων και άρχισαν να προτείνουν τα ίδια λύσεις.
Ωστόσο για να έχουμε πλήρως και σωστά αξιολογημένα συμπεράσματα θα πρέπει κατά τη γνώμη μου να γίνει έρευνα σε βάθος χρόνου και σωστά σταθμισμένη ώστε να αποφύγουμε τυχόν παρορμητικές απαντήσεις από τα παιδιά.
Ως γνωστό η διαδικασία μετασχηματισμού των αντιλήψεων είναι διαρκής και δεν τελειώνει ποτέ. Αυτό που πρέπει να είναι το ζητούμενο είναι να τεθεί σε κίνηση η διαρκής σκέψη και δράση προς αυτή την κατεύθυνση. Να γίνει κατανοητό από τους μαθητές ότι είναι απαραίτητη η κριτική θεώρηση των συνηθειών που τους επιβάλλονται. Αυτό μόνο με βιωματικές δράσεις και προσεγγίσεις μπορεί να επιτευχθεί. Αρνητικό όμως είναι το γεγονός ότι τα αναλυτικά μας προγράμματα όπως είναι δομημένα δεν εξυπηρετούν τους στόχους αυτούς. Χρειάζεται σταθερή μέθοδος διδασκαλίας με βιωματική διδασκαλία και όχι αποσπασματικά.
Η επαφή των παιδιών μεταξύ τους έφτασε σε ζηλευτό επίπεδο, η δε συνοχή της τάξης ήταν τέτοια που δε μας προβλημάτισαν ξανά γεγονότα αποκλεισμού ή απομόνωσης λόγω γλώσσας ή καταγωγής.
Η χρονική διάρκεια της παραπάνω δράσης δεν πρέπει κατά τη γνώμη μου να είναι τυποποιημένη
αλλά να μην προγραμματίζεται χρονικά, γιατί δεν μπορούν να εκτιμηθούν στον αρχικό σχεδιασμό τα προβλήματα και οι δυσκολίες που θα παρουσιασθούν αλλά παίζουν μεγάλο ρόλο και οι εκάστοτε συνθήκες κάθε τάξης.
Τέλος μεγάλη σημασία έχει η συνεργασία μεταξύ των εκπαιδευτικών της σχολικής μονάδας, πράγμα που είναι δύσκολο δυστυχώς να επιτευχθεί, αλλά στις περιπτώσεις που γίνεται τα αποτελέσματα είναι αξιοθαύμαστα. Στη δική μας περίπτωση υπήρξε συνεργασία με τη δασκάλα καλλιτεχνικών του ολοημέρου κ. Θεοδώρα Ακριώτη καθώς και με τη δασκάλα του σχολείου κ. Τσουρβάκα Ευαγγελία.
Χρήσιμες Συνδέσεις
Καιρός
