Το εργοστάσιο Σαπωνοποιίας πρώην ιδιοκτησίας Γεωργιάδη και νυν ιδιοκτησίας Εθνικής Τράπεζας βρίσκεται επί της οδού Αρεθούσης στη Χαλκίδα.

Περιλαμβάνει ένα μεγάλο κτιριακό συγκρότημα που καταλαμβάνει ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο σε έκταση 17.000 τ.μ. Κτίσθηκε πριν 100 περίπου χρόνια από το Χαλκιδέο Γεωργιάδη. Το 1962 το εργοστάσιο πήρε η Εθνική Τράπεζα, οπότε σταμάτησε και η λειτουργία του. Απασχολούσε περίπου 50 άτομα και παρήγαγε σαπούνι, πυρήνα, πυρηνέλαιο και δευτερευόντως πάγο.

Το συγκρότημα περιλαμβάνει ένα μεγάλο επίμηκες κτίριο που καταλαμβάνει ολόκληρη την πρόσοψη.

Το κτίριο αυτό είναι πετρόχτιστο και κεραμοσκέπαστο. Αποτελείται από ανισοϋψή κτίρια το ένα δίπλα στο άλλο ανεξάρτητα.

Σειρά παραθύρων φωτίζει τους χώρους. Τα υπέρθυρά τους είναι τοξωτά από συμπαγή τούβλα. Τα κτίρια αυτά εχρησιμοποιούντο σαν χώροι αποθήκευσης των προϊόντων που διακινούντο μέσω μιας μεγάλης ξύλινης συρόμενης πόρτας που υπάρχει στο μέσο περίπου της πρόσοψης.

Κτίρια 1, 2
Είναι μεγάλα κτίρια λιθόκτιστα και στεγασμένα με δικλινείς στέγες. Εχρησιμοποιούντο σαν φούρνοι καύσης του κουκουτσιού της ελιάς και σαν χώροι τήξης του σαπουνιού. Εστεγάζοντο με λαμαρίνες που στηρίζονται σε μεγάλα σιδερένια δικτυώματα. Μπροστά στον εξωτερικό χώρο των κτιρίων υπάρχουν ακόμα οι δεξαμενές από ΒΕΤΟΝ, εκπλυτής του κουκουτσιού της ελιάς. Στο κτίριο έχει δημιουργηθεί μια προσθήκη στο πίσω μέρος. Το κτίριο έχει κορνίζες με συμπαγή τούβλα. Οι πόρτες και τα παράθυρα είναι κτισμένα. Οι φεγγίτες είναι με τούβλο. Το κτίριο υψώνεται σε τρία επίπεδα, απ' τα οποία το τρίτο είναι μεταγενέστερο κτισμένο με τούβλα. Οι σκεπές είναι δίριχτες με κεραμίδι. Οι άκρες της οροφής είναι διακοσμημένες με πήλινα βάζα. (Το σαπούνι που έβγαζαν από το εργοστάσιο, "το σάνταλο", το βάζανε πάνω στις χορδές του βιολιού για να γλιστράει το δοξάρι).

Κτίρια 4, 5, 6
Είναι κτίρια διώροφα, κεραμοσκέπαστα. Είναι χτισμένα με λίθους με αξιόλογη αρμολόγηση της ακανόνιστης πέτρας σε όλες τις όψεις τους. Τα ανοίγματά τους είναι πολλά, μακρόστενα, τοποθετημένα το ένα πλησίον του άλλου, με ξύλινο πλαίσιο. Τα κτίρια αυτά εχρησιμοποιούντο σαν χώροι αποξήρανσης του σαπουνιού και ένα τμήμα τους ως χώρος προσωρινής αποθήκευσης. Παρουσιάζουν πολύ καλή στατική κατάσταση στο φέροντα οργανισμό τους. Επισκευή χρειάζεται η στέγη τους, η οποία μπορεί εξ' ολοκλήρου να αντικατασταθεί.

Πυρηνελαιουργεία:
Λειτουργούσαν δυο εργοστάσια στη Χαλκίδα της «Ο.Ε. Κιαπέκος-Καράκωστας-Λινάρδος & Σια» (έτος ιδρύσεως 1912) και της «Α.Ε. Βασ. Γεωργιάδης» (έτος ίδρυσης 1921). Αυτά είναι από τα μεγαλύτερα ομοειδή εργοστάσια στην Ελλάδα, ετήσιας για το καθένα δυναμικότητας κατεργασίας 10.000 τόνων ελαιοπυρήνων και παραγωγής 1.000 τόνων πυρηνελαίων. Απασχολούμενο εργατοτεχνικό προσωπικό για το καθένα, 60. Το παραγόμενο πυρηνέλαιο χρησιμοποιούνταν εν μέρει για την κατασκευή πρασίνου σαπουνιού, το δε υπόλοιπο διετίθετο στην ελληνική και ξένη αγορά. Σ' αυτά τα εργοστάσια λειτουργούσαν και σαπωνοποιεία κατασκευής πρασίνου σαπουνιού. Στο εργοστάσιο της εταιρείας «Β. Γεωργιάδη Α.Ε» λειτουργούσε και παγοποιείο. Αρχισε τη λειτουργία του το έτος 1937. Η παραγωγή του ανέρχεται σε 200 παγοστήλες των 25 κιλών ημερησίως. Στο κτίριο σήμερα διακρίνεται μαρμάρινη πινακίδα με επιγραφή πάνω από το παράθυρο της κεντρικής πύλης: «Οινοπνευματοποιία η Αρέθουσα αδελφών Ζάχου και Δ. Δαρβούζικα». Αριστερά και χαμηλά έχει τις επιγραφές ποτοποιείον παγοποιείον και πάνω από την κεντρική πύλη μισοσβησμένη επιγραφή «αδελφών...». Στη νότια πλευρά φουγάρο όλο κτισμένο με τούβλο με τετράγωνη βάση και συνεχιζόμενο κύλινδρο.

«  Προηγούμενo άρθρo	Επόμενo άρθρo  »