ΕΧΘΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ

Ρυγχίτης της ελιάς
Μικρού μεγέθους κολεόπτερο, μήκους 4-5 χιλιοστομέτρων, με διετή βιολογικό κύκλο. Με το ρύγχος του αποζυμά χυμούς από τα φύλλα, τις ανθοταξίες και τους πράσινους καρπούς, προκαλώντας χαρακτηριστικές κηλίδες.
Καταπολέμηση: Συνιστώνται ψεκασμοί νωρίς την άνοιξη, μόλις εμφανιστούν τα πρώτα ενήλικα.

Κοκκοειδή της ελιάς
Υπάρχουν πολλά κοκκοειδή που προσβάλουν την ελιά. Μερικά απαντούν μόνο στην ελιά, ενώ άλλα προσβάλλουν και άλλα ειδη φυτών. Αλλά με την ονομασία «κοκκοειδή» εννοούμε τα έντομα όπου σε ένα στάδιο της ζωής τους είναι σταθερά προσκολλημένα στον ξενιστή τους αποζυμώντας χυμούς.

Τα σπουδαιότερα κοκκοειδή της ελιάς είναι:
α) Το Λεκάνιο της ελιάς. Μετά το δάκο και τον πυρηνοτρύτη, το Λεκάνιο είναι το βλαβερότερο έντομο για την ελαιοκαλλιέργεια στην Ελλάδα. Το έντομο αυτό, εκτός από την ελιά, προσβάλλει και τα εσπεριδοειδή. Η ζημιά που προκαλεί η αποζύμηση χυμών πολλαπλασιάζεται με την ανάπτυξη ενός μύκητα πάνω στα μελιτώματα που εκκρίνουν τα έντομα κατά τη μύζηση των χυμών. Η Καπνιά ελαττώνει τη φωτοσύνθεση, τα φύλλα πέφτουν και οι ελαιώνες οδηγούνται σε πλήρη ακαρπία. Το θηλυκό έχει χρώμα σχεδόν μαύρο, είναι ακίνητο, έχει μήκος 2-5 χιλιοστόμετρα και στη ράχη του φέρει προεξοχές που σχηματίζουν το γράμμα Η. Το έντομο διαχειμάζει υπό όλες τις μορφές, εκτός του σταδίου της «έρπουσας νύμφης» και έχει μια γενιά το χρόνο.
Καταπολέμηση: Πριν από την εφαρμογή ψεκασμών πρέπει να γίνει κλάδευμα αραίωσης της κόμης για τον καλό αερισμό και το φωτισμό των δένδρων. Ο ψεκασμός πρέπει να γίνει όταν αρχίσουν να εμφανίζονται οι πρώτες «έρπουσες νύμφες» που δεν προστατεύονται από το κέλυφος του ενηλίκου. Αυτό συμβαίνει συνήθως τον Αύγουστο, αλλά κατά κανόνα απαιτούνται αρκετοί ψεκασμοί, ανάλογα με την προσβολή. Συνιστώνται ισχυρά εντομοκτόνα.

β) Ασπιδιωτός. Το κοκκοειδές αυτό προσβάλλει τα φύλλα, τους καρπούς και τους κλαδίσκους της ελιάς, καθώς και άλλα 100 περίπου είδη φυτών. Στην Κρήτη παρουσιάζει έξαρση σε ελαιώνες που γειτονεύουν με χωματόδρομους. Η σκόνη που επικάθεται στα δένδρα εμποδίζει τη δράση των φυσικών εχθρών του εντόμου, το οποίο αναπτύσσεται ανενόχλητο.

γ) Παρλατόρια. Έχει δύο γενιές το χρόνο και προσβάλει τους ελαιώνες της κεντρικής Ελλάδας στην Αιτωλοακαρνανία, στη Φθιώτιδα, στη Φωκίδα και στη Μαγνησία. Προκαλεί σοβαρές ζημιές στις επιτραπέζιες ελιές, πάνω στις οποίες σχηματίζει κοκκινόμαυρες κηλίδες όταν είναι πράσινες ή πράσινες κηλίδες όταν είναι ώριμες και μαύρες.
Καταπολέμηση: Συνιστώνται ψεκασμοί στις αρχές Ιουνίου, σε συνδυασμό με την καταπολέμηση του πυρηνοτρήτη.

δ) Αλλα κοκκοειδή: Υπάρχουν αρκετά ακόμη κοκκοειδή που προσβάλλουν τα ελαιόδενδρα σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, χωρίς να αποτελούν μόνιμο ή πολύ σοβαρό πρόβλημα στην ελαιοκαλλιέργεια.

Ασθένειες της ελιάς

ΚΥΚΛΟΚΟΝΙΟ
Είναι μυκητολογική ασθένεια που οφείλεται σε ένα μύκητα και θεωρείται η σοβαρότερη πάθηση της ελιάς σε όλες τις παραμεσόγειες χώρες. Προσβάλλει τα φύλλα, τους βλαστούς, τους καρπούς και τους μίσχους, προκαλώντας χαρακτηριστικές στρογγυλές κηλίδες, σε συγκεντρικούς κύκλους που ονομάζονται «μάτια του παγωνιού». Αποτελέσματα της προσβολής είναι η μεγάλη φυλλόπτωση, που μπορεί να οδηγήσει τα νεαρά κυρίως δένδρα στην ξήρανση. Η προσβολή του καρπού προκαλεί παραμόρφωση, και τελικά πτώση. Καταπολεμείται με ψεκασμούς νωρίς το φθινόπωρο και νωρίς την Ανοιξη. Συμπληρωματικά συνιστάται ο εμπλουτισμός των εδαφών σε ασβέστιο και η λήψη μέτρων ελάττωσης της υγρασίας με κατάλληλη αποστράγγιση, κλάδευση και λίπανση.

Η παραγωγή της ελιάς
Η ελιά είναι δέντρο αειθαλές, αιωνόβιο, σεμνά επιβλητικό. Έχει μικρά, σκληρά λογχωτά φύλλα, λευκοπράσινα σαν ασήμια από κάτω και σταχροπράσινα από πάνω, έτσι που την ελιά την ονομάζουν «ασημόφυλλη». Ανθίζει την Ανοιξη με μικρά λευκοκίτρινα άνθη.

Τα άνθη γονιμοποιούνται και μας δίνουν τον ευλογημένο καρπό, την ελιά, που αποτελείται από τη φλούδα, τη σάρκα και το κουκούτσι.

Υπάρχουν πολλά είδη ελιάς. Αρχίζουν από το μέγεθος ενός μικρού φιστικιού και φτάνουν ως ένα μικρό καρύδι. Η σάρκα τους περιέχει ελαιώδη χυμό, από τον οποίο βγαίνει το λάδι. Η ελιά χρειάζεται ιδιαίτερες καλλιεργητικές φροντίδες. Πολλαπλασιάζεται με το σπόρο του (το κουκούτσι της ελιάς). Μόλις ο σπόρος φυτρώσει και αναπτυχθεί σε δενδρύλλια μεταφυτεύεται σε ένα ειδικό φυτώριο μαζί με άλλα. Όταν τα νερά ελαιόδενδρα αρχίζουν να δίνουν τον πρώτο καρπό μεταφέρονται στους χώρους που προορίζονται για ελαιώνες. Υπάρχουν και άλλοι ταχύτεροι τρόποι πολλαπλασιασμού, όπως τα μοσχεύματα και τα μπολιάσματα. Με τα μπολιάσματα μετατρέπουν τις αμπελιές του βουνού και του κάμπου σε ήμερα ελαιόδενδρα.

«  Προηγούμενo άρθρo