Ψηφιδωτό: Σύνθεση απόψεων και προτάσεων των μαθητών γύρω από το θέμα...

1. Όλοι φέρουμε ευθύνη

• Ε. Χατζηκωνσταντίνου: Πρώτα-πρώτα, πρέπει να αλλάξουμε νοοτροπία και να πάψουμε να αδιαφορούμε για το περιβάλλον μας.
• Ζ. Χατζή: Οφείλουμε να αγαπάμε το φυσικό περιβάλλον, όπως επίσης οφείλουμε να αγαπάμε και τους συνανθρώπους μας.
• Α. Λιανοστάθης: Καθήκον όλων μας είναι να κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας, για να διατηρούμε το περιβάλλον καθαρό.
• Κ. Σουλτάτης: Αυτό που χρειάζεται είναι υπευθυνότητα.
• Ν. Παπαγεωργίου: Να μην πετάμε οπουδήποτε τα σκουπίδια μας και να μη χρησιμοποιούμε υλικά που μολύνουν το περιβάλλον.
• Α. Τσάμη: Εκτός αυτού, είναι καιρός να πάρουμε πρωτοβουλίες και όλοι οι άνθρωποι, σα μια ομάδα, να καταπολεμήσουμε τη ρύπανση.
• Κ. Μαγκανά: Όλοι πρέπει να προσπαθήσουμε.

2. Και η πολιτεία φέρει ευθύνη

• Γ. Ζούτσος: Και η πολιτεία φέρει ευθύνη. Το κράτος πρέπει να λάβει περισσότερα μέτρα κατά της ρύπανσης.
• Α. Λιανοστάθης: Πρέπει να ελέγχονται αυστηρότερα οι βιομηχανίες που με τα απόβλητα τους ρυπαίνουν το περιβάλλον.
• Μ. Κουρέλη: Οι δήμοι και οι κοινότατες πρέπει να τοποθετήσουν κάδους απορριμμάτων σε κάθε γειτονιά.
• Α. Φράγκου: Πρέπει επίσης να φροντίσουν να καθαρίσουν το συντομότερο όσους εξοχικούς χώρους είναι γεμάτοι σκουπίδια.
• Κ. Σουλτάτης: Να υπάρχουν βαριά πρόστιμα και ποινές για όσους ρυπαίνουν το περιβάλλον.
• Ε. Ρούσσου: Και η πολιτεία, αντί να ξοδεύει τεραστία ποσά για πυρηνικά όπλα (και για άλλα κακά), να τα ξοδεύει για την προστασία ίου περιβάλλοντος.
• Ζ. Χατζή: Και κάτι ακόμα: Τα λόγια (των αρμοδίων) να γίνονται έργα.

3. Η «ρύπανση» απειλεί και την κοινωνία

• Γ. Ζούτσος: Η «ρύπανση» απειλεί την κοινωνία. Τα συμπτώματα της ρύπανσης του κοινωνικού περιβάλλοντος φαίνονται στη συμπεριφορά των ανθρώπων.
• Μ. Κουρέλη: Είναι το ίδιο επικίνδυνη με τη ρύπανση του φυσικού περιβάλλοντος.
• Χ. Καπελαρής: Προκαλεί κρίση των κοινωνικών και ηθικών αξίων.
• Α. Λιανοστάθης: Χάνεται ο ανθρωπισμός. Παντού υπάρχει υποκρισία.
• Ε. Στάμου: Υπάρχει αδιαφορία για το συνάνθρωπο και ο ένας προσπαθεί να εκμεταλλευθεί τον άλλο.
• Π. Φάσσα: Υπάρχει ψυχρότητα στις ανθρώπινες σχέσεις και η ζωή παύει να έχει νόημα για πολλούς ανθρώπους.
• Ε. Ανδριόλα: Οι άνθρωποι απομακρύνονται μεταξύ τους. Το άγχος αυξάνεται. Οι περισσότεροι ως στόχο τους θέτουν την απόκτηση και κατανάλωση όλο και περισσότερων υλικών αγαθών.
• Κ. Σουλτάτης: Αυτό το είδος ρύπανσης κυριαρχεί και στην πολιτική και στα μέσα ενημέρωσης και διαστρεβλώνει την πραγματικότητα.
• Μ. Κουρέλη: Μια μορφή κοινωνικής ρύπανσης είναι και ο ρατσισμός. Οι ρατσιστές μάλιστα, με τις αντιλήψεις τους, ρυπαίνουν και τα ίδια τους τα παιδιά.
• Β. Μάρκου: Συνέπεια όλης αυτής της ρύπανσης του κοινωνικού περιβάλλοντος είναι η ανευθυνότητα και η απαισιοδοξία, που χαρακτηρίζει την εποχή μας.
• Χ. Καπελαρής: Γι' αυτό ο κάθε άνθρωπος πρέπει να αντισταθεί και να μην υποκύψει στη ρύπανση του κοινωνικού περιβάλλοντος.

4. Αν δεν υπήρχε η ρύπανση

• Ε. Στάμου: Χωρίς τη ρύπανση, ο πλανήτης μας θα ήταν πολύ όμορφος, γεμάτος δάση, φυτά, πουλιά, ζώα και χαρούμενους ανθρώπους.
• Μ. Κωνσταντινάκη: Θα ήταν ένας πλανήτης γεμάτος υγεία και ευτυχία.
• Ε. Ρούσσου: Θα ήταν ένας λαμπερός, καθαρός και καταπράσινος πλανήτης και η ζωή μας χαρούμενη.
• Β. Μάρκου: Στη θέση των σκουπιδιών θα είχαν φυτρώσει λουλούδια.
• Γ. Ζούτσος: Η γη θα ήταν πιο εύφορη.
• Ε. Χατζηκων/νου: Θα ήταν όπως στα παλιά χρόνια, μια γη όμορφη και καθαρή, γεμάτη πράσινο και ζωή και οι άνθρωποι θα χαίρονταν την ομορφιά της, χωρίς να κινδυνεύουν από τη μόλυνση.
• Μ. Κουρέλη: Τα ποτάμια θα έτρεχαν γάργαρο καθαρό νερό. Τα παιδιά θα έπαιζαν ανέμελα στη φύση. Δε θα κινδυνεύαμε από υπεριώδεις ακτινοβολίες και τέτοια...
• Ζ. Χατζή: Θα ζούσαμε μια ζωή ποιοτικότερη. Τα ζώα και τα φυτά δε θα κινδύνευαν να αφανιστούν.
• Κ. Μαγκανά: Ο πλανήτης μας θα ήταν αληθινός παράδεισος.
• Ε. Τσαμούρα: Ένας παράδεισος χωρίς σκουπίδια, χωρίς καυσαέρια, χωρίς μολυσμένα νερά. Όλα θα ήταν υπέροχα. Εγώ πολύ θα ήθελα να ζω σε έναν τέτοιο τόπο. Εσείς...;

5. Περιβάλλον: «Ακούστε και μένα»

Αέρας:

• Ε. Κουνοβέλη: Μα γιατί τελοσπάντων με μολύνετε; Εγώ δεν είμαι που σας δροσίζω με το απαλό μου φύσημα; Εγώ δεν είμαι που με αναπνέετε; Δε θέλετε να είμαι καθαρός; Θέλετε να αναπνέετε βρώμικο αέρα;
• Κ. Σουλτάτης: Μάλλον δε σκέφτεστε καθόλου τις συνέπειες της ρύπανσης μου. Πάντως, για να καταλάβετε πόσο εξαρτάστε από μένα, σκεφτείτε τι θα συμβεί αν έστω και για λίγο σας λείψω.
• Ε. Στάμου: Ήδη το οξυγόνο μου ελαττώνεται και κινδυνεύει η υγεία σας.
• Β. Μάρκου: Και απορώ.... Απορώ πώς εξακολουθείτε σεις οι άνθρωποι να ζείτε μέσα σε τόσο ανθυγιεινές συνθήκες, μέσα στα καυσαέρια και στους καπνούς των εργοστασίων, που με μολύνουν. Ξέρω ότι φταίει η απερισκεψία σας, αλλά κάντε κάτι τώρα, αλλάξτε συνήθειες και αγωνιστείτε να με κρατήσετε καθαρό, για το δικό σας καλό.

Νερό:

• Ν. Παπαγεωργίου: Αγανακτώ με τη βρωμιά των ανθρώπων. Νιώθω άρρωστο και είμαι τόσο στενοχωρημένο που η ζωή που έχω μέσα μου χάνεται.
• Κ. Σουλτάτης: Με βρωμίζετε και δε σκέφτεστε ότι εγώ είμαι το πολυτιμότερο αγαθό και χωρίς εμένα όλα πεθαίνουν.
• Μ. Κουρέλη: Μήπως δεν ξέρετε ότι με πίνετε;
• Α. Λιανοστάθης: Και πώς θα κολυμπήσετε αν είμαι μολυσμένη θάλασσα; Πώς θα φάτε δηλητηριασμένα ψάρια από τα νερά μου;
• Ε. Κουνοβέλη: Γιατί λοιπόν θέλετε να με καταστρέψετε εμένα που σας δροσίζω, που σας ξεδιψώ, που σας προσφέρω τόσα αγαθά;
• Β. Μάρκου: Γιατί είστε αχάριστοι και ανεύθυνοι; Γιατί χρησιμοποιείτε την εξυπνάδα και τις ικανότητες σας για να με μολύνετε; Γιατί δε χρησιμοποιείτε τα προσόντα σας για να με διατηρήσετε καθαρό; Αγνοείτε ότι χωρίς εμένα δεν μπορείτε να επιβιώσετε;

Γη:

• Α. Τσάμη: Μου φέρεστε σα να μην αξίζω τίποτε για σας. Αλλά θα μετανιώσετε κάποτε. Τότε θα είναι πολύ αργά...
• Κ. Σουλτάτης: Προς το παρόν, θα ήθελα να μπορώ να τιμωρήσω όσους μου κάνουν κακό, ενώ την αγάπη μου και τα αγαθά μου θα ήθελα να τα προσφέρω μόνο σε όσους νοιάζονται για μένα.
• Ε. Στάμου: Μα πώς αντέχετε να με λερώνετε έτσι, αφού εγώ είμαι το σπίτι σας και σ' αυτό το σπίτι κατοικείτε υποχρεωτικά όλοι σας;
• Μ. Κωνσταντινάκη: Αχ, ανόητοι άνθρωποι, δεν τα σκέφτεστε αυτά που κάνετε; Μοιάζει σα να θέλετε να με εκδικηθείτε, χωρίς να σας έχω φταίξει σε τίποτε. Πετάτε τα σκουπίδια σας πάνω μου, χωρίς να σας νοιάζει καθόλου για μένα.
• Κ. Μαγκανά: Πείτε μου, εσάς θα σας άρεσε να σας λερώνουν οι άλλοι;
• Π. Φάσσα: Ούτε κι εμένα μου αρέσει να με λερώνετε.
• Ε. Κουνοβέλη: Εγώ αγωνίζομαι για να σας προσφέρω τα αγαθά μου και σεις μου πετάτε σκουπίδια.
• Β. Μάρκου: Ο πόνος μου είναι αβάσταχτος, βλέποντας εσάς, τα ίδια μου τα παιδιά, να με βρωμίζετε. Νιώθω πληγωμένη και προδομένη, ύστερα από τόσα που έκανα και κάνω για σας: σας γέννησα, σας έδωσα τα απαραίτητα για τη ζωή σας, σας κρατώ στην αγκαλιά μου και σιωπηρά σας υπομένω. Έβλεπα από καιρό τις καταστροφές που μου κάνατε και δεν έλεγα τίποτε. Τώρα όμως ήρθε ο καιρός να μιλήσω. Πίστευα ότι θα βρίσκατε τον καλό σας εαυτό και θα προσπαθούσατε να με φροντίσετε. Αλλά έκανα λάθος, όπως έκανα λάθος και για άλλα θέματα που σας αφορούν. Κάθε μέρα πεθαίνει κι ένα κομμάτι μου, εξαιτίας των σκουπιδιών που πετάτε πάνω μου. Σύντομα, κομμάτι-κομμάτι θα πεθάνω ολόκληρη και -αναπόφευκτα- θα με ακολουθήσετε και σεις. Γιατί η ζωή σας εξαρτάται από τη δική μου ζωή. Αυτή θα είναι η τιμωρία σας που με αγνοήσατε. Σας φωνάζω λοιπόν πως χρειάζομαι βοήθεια. Ενωθείτε όλοι και σώστε με. Σώστε με, γιατί η σωτηρία μου είναι δική σας σωτηρία, γιατί η ζωή μου είναι ζωή σας.