Γενικά
Αδρομερώς, μπορούμε να διακρίνουμε παλιά και νέα μέθοδο ρητινεύσεως. Η παλιά μέθο­δος (γνωστή με το όνομα Κουντουριώτικη) ανοίγει πληγές (εντομές, μέτωπα) βάθους 1,5 εκατ. μέσα στο ξύλο του βασικού κορμοτεμαχίου των πεύκων και δεν χρησιμοποιεί καμία ερεθιστική ουσία. Αντίθετα, η νέα μέ­θοδος ανοίγει πληγές, που δεν πειράζουν κα­θόλου πρακτικά το ξύλο του κορμού, αλλά μόνο το ξεφλουδίζουν, και χρησιμοποιούν ερεθιστική ουσία (πάστα θειικού οξέος, κ.λπ.). Και οι δύο μέθοδοι επιτρέπονται από τη σχετική νομοθεσία. Αυτό σημαίνει, ότι δεν αποκλείεται η εφαρμογή στην πράξη κάποι­ας μεικτής μεθόδου, που συνδυάζει δηλαδή εντομή στο ξύλο και ερεθιστική ουσία. Αρα, μπορεί να επιλέξει μεικτή μέθοδο στην πρά­ξη ένας ρητινεργάτης, εάν εκτιμήσει ότι τον συμφέρει αυτός ο τρόπος εργασίας.

Έρευνα έχει δείξει, ότι η μεικτή μέθοδος αυ­ξάνει την ετήσια ρητινοπαραγωγή ανά δέντρο, δεν είναι όμως καθόλου βέβαιο, ότι αυξάνει και το εισόδημα του ρητινεργάτη, γιατί είναι περισσότερο κοπιαστική. Ο εργάτης από μό­νος του θα κρίνει τι τον συμφέρει να κάνει.

Ανάλυση τον νομικού πλαισίου της ρητίνευσης
Ο σχετικός νόμος είναι το Β. Δ/γμα 439/1968, το οποίο παρατίθεται στο σύνολο του στο τέ­λος του Εγχειριδίου.

Το νομοθέτημα αυτό οφείλει να θεωρείται αναχρονιστικό και ανεφάρμοστο σε πολλά σημεία του. Κανονικά, πρέπει να τροποποιη­θεί. Εδώ θα εμφανιστούν και θα επεξηγη­θούν μόνο τα τεχνικά ζητήματα, που προβλέ­πονται στις 11 παραγράφους του άρθρου 1, και θα τονιστούν κάποια σημεία, στα οποία υπάρχουν αδυναμίες, γιατί έρχονται σε αντί­θεση με νεότερες έγκυρες ερευνητικές πλη­ροφορίες:

1. Επιτρέπεται να γίνεται ρητίνευση σε δάση χαλεπίου, τραχείας, θαλασσιάς και - υπό όρους - μαύρης πεύκης. Σήμερα, όμως, ρητίνευση γίνεται αποκλειστικά μόνο σε χαλέπιο πεύκη και μάλιστα όχι σε όλα τα δάση του είδους, γιατί οι τρέχουσες οικονομικές συνθήκες είναι απαγορευτικές σε κάποια από αυτά.

2. Η ρητίνευση αρχίζει την 1 Μαρτίου και λή­γει στις 30 Νοεμβρίου. Στην πράξη σήμε­ρα, όμως, τα πράγματα είναι διαφορετικά Επειδή η ρητινεκροή επηρεάζεται από τη μέση θερμοκρασία του περιβάλλοντος αέ­ρα και η θερμοκρασία αυτή είναι μικρή το Μάρτιο, Απρίλιο και Νοέμβριο, είναι μικρή σχετικά και η ποσότητα ρητίνης που εκρέει από τις πληγές. Έτσι, ο λόγος γραμμάρια ρητίνης / χρόνος καταβληθείσας εργασίας ή, περισσότερο καθαρά, ο λόγος εισόδημα από πώληση ρητίνης / χρόνος καταβληθεί­σας εργασίας είναι μικρός και γίνεται μικρότερος όσο η τιμή της ρητίνης μείωνεται. Ο παραπάνω λόγος λέγεται παραγωγι­κότητα εργασίας και είναι η κρίσιμη σχέση, που διαμορφώνει τελικά το πραγματικό ημερομίσθιο του ρητινεργάτη. Αυτή εξωθεί τους ρητινεργάτες (κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα, όπου το κλίμα είναι ψυχρότερο) να αποφεύγουν ρητίνευση τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο και Νοέμβριο. Ουσιαστικά, η ρητίνευση σήμερα ασκείται παντού επί μικρότερη περίοδο από όση προβλέπει ο νόμος. Αυτό, όμως δεν σημαίνει, ότι απα­γορεύεται σε όποιον θέλει να ρητινεύσει όλη την περίοδο που προβλέπει ο νόμος.

3. Η ρητίνευση επιτρέπεται να αρχίζει, όταν τα δέντρα αποκτούν έμφλοια στηθιαία διάμετρο μεγαλύτερη από 25 εκατ. (περί­που), αλλά σε εξαιρετικές περιπτώσεις (σπανιότητα δέντρων) μπορεί να επιτρα­πεί και από τη διάμετρο των 20 εκατ. Η έρευνα όμως έδειξε, ότι δέντρα που έχουν στηθιαία διάμετρο μικρότερη από 32 εκατ. δεν συμφέρει να ρητινεύονται, όταν η ρη­τίνη έχει μικρή τιμή όπως τώρα. Συνεπώς, όταν ένας ρητινεργάτης αναζητεί στο δά­σος νέα δέντρα για να τα ρητινεύσει, πρέ­πει να αναζητήσει δέντρα χοντρά, αδιάφο­ρο εάν είναι ίσια ή στραβά. Μπορεί, βέ­βαια, να υπάρχουν και κάποια λεπτότερα δέντρα, που είναι πολυρητινοπαραγωγά (=γαλάρια) από κληρονομικούς λόγους, αλλά αυτά δεν έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και δεν μπορούν να διακριθούν από τα άλλα. Σε γενικές γραμμές, όμως, νέα δέντρα γύρω από ένα γέρικο γαλάριο έχουν κάποιες παραπάνω πιθανότητες να είναι γαλάρια. Συνεπώς, μπορεί να τα δο­κιμάσει ο ρητινεργάτης, εάν έχουν την επιτρεπόμενη διάμετρο (τουλάχιστον 25 εκατ.), και εάν δεν του κάνουν να τα απορ­ρίψει την άλλη χρονιά.

Κατά τη διαδικασία της απόρριψης, ο ρητι­νεργάτης οφείλει να ξέρει, ότι τα πρωτοει-σαγόμενα δέντρα στη ρητίνευση (παρθένα δέντρα) έχουν την πρώτη χρονιά κατά 20% περίπου μικρότερη παραγωγή από εκείνη, που θα δείξουν την επόμενη χρονιά. Συνεπώς, δεν πρέπει να βιαστεί να τα απορρί­ψει. Γενικά, δέντρα που την πρώτη χρονιά δείχνουν παραγωγή μεγαλύτερη από 2,170 κιλά, δεν απορρίπτονται, Απορρίπτο­νται όμως τη δεύτερη, εάν δεν δώσουν την οριακή παραγωγή των 2,715 κιλών.

Επίσης, οφείλει να ξέρει ο ρητινεργάτης, ότι ένα ρητινευόμενο δέντρο το εγκαταλεί­πουμε στην κατηγορία των απορρητινευμένων μόνο, εάν έχει εξαντληθεί η ρητινεύσιμη επιφάνεια του μέχρι ύψος 2,20 μέ­τρων περίπου από τη βάση. Αυτό μπορεί να συμβεί, σε γενικές γραμμές, μονό μετά από 25 και πλέον χρόνια ρητινευσεως.

4. Κάθε δέντρο, που έχει στηθιαία διάμετρο 32 εκατ. και πάνω, ανεξάρτητα από το εάν είναι πρωτορρητινευομενο ή όχι, επιτρέπε­ται από το νόμο να ρητινεύεται με δύο μέ­τωπα (πληγές) ταυτόχρονα (που θα έχουν όμως πλάτος όχι παραπάνω από 8 εκατ. η κάθε μία). Περισσότερα από ένα μέτωπα στο ίδιο δέντρο έχουν το πλεονέκτημα, ότι περιορίζουν τις απώλειες χρόνου εργα­σίας για διαδρομές από το ένα δέντρο στο άλλο, δεν σημαίνει όμως, ότι ρητινεύοντας με δύο μέτωπα θα έχει και διπλάσια παρα­γωγή. Η παραγωγή των δύο μετώπων θα είναι περίπου όσο του ενός πολλαπλασια­σμένη με συντελεστή περίπου 1,7. Γενικά, εάν ένα δέντρο που έχει δύο πληγές, πα­ράγει από τον δεύτερο χρόνο και μετά λι­γότερο από το γινόμενο 2x2,715=5,430 κι­λά, συμφέρει να ρητινεύεται μόνο με ένα και όχι με δύο μέτωπα. Ρητίνευση με πε­ρισσότερα από δύο ταυτόχρονα μέτωπα δεν επιτρέπεται κανονικά, παρά μόνο κατ' εξαίρεση.

5. Τα μέτωπα ξεκινούν από κάτω (κοντά στο έδαφος) και οι ρητινεργάτες τα ανοίγουν με διάφορα κατά τόπους εξειδικευμένα εργαλεία (σκεπάρνια, φλοιοκόπτες). Το πλάτος των μετώπων ρυθμίζεται από το νόμο και εξαρτάται από το πάχος του δέ­ντρου. Αρχίζει από 8 εκατ. για δέντρα στηθιαίας διαμέτρου 20 εκατ. και φτάνει τα 14 εκατ. για δέντρα στηθιαίας διαμέτρου με­γαλύτερης από 40 εκατ. Τα ρητινευόμενα σήμερα δέντρα στην πράξη είναι αρκετά χοντρά και έχουν συνήθως ενιαίο πλάτος μετώπου περίπου 11-12 εκατ. Προφανώς, η μακρόχρονη εμπειρία των ρητινεργατών τους έχει διδάξει, ότι ναι μεν περισσότερη ρητίνη βγάζουν οι πλατύτερες πληγές, με­γαλύτερη όμως παραγωγικότητα εργα­σίας (δηλαδή μεγαλύτερο λόγο γραμμά­ρια ρητίνης / χρόνος καταβληθείσας ερ­γασίας ή, αλλιώς, μεγαλύτερο ημερομί­σθιο) πετυχαίνουν, όταν αρκούνται στο πλάτος των 11-12 εκατ.

6. Ένα μέτωπο προχωρεί κάθε χρόνο προς τα πάνω και πρακτικά σταματάει, όταν ο ρητινεργάτης δεν φτάνει για να του κάνει ανανέωση (=ανάξεση, πελέκημα, κτύπημα της πληγής). Ανάλογα με το ύψος του ρητινεργάτη, το μέτωπο εξαντλείται συνήθως στα 2 έως 2,20 μέτρα επάνω από το έδα­φος. Μπορεί, όμως, να συμβεί να πάει και ψηλότερα. Κάτι τέτοιο συμβαίνει συνήθως στην περίπτωση που ένα δέντρο είναι γα­λάριο. Στην περίπτωση αυτή, οι ρητινεργά­τες χρησιμοποιούν ελαφριά σκάλα. Η με­ταφορά, όμως, σκάλας μέσα στο δάσος συνεχώς είναι κοπιαστική και αυξάνει τις απώλειες χρόνου των ρητινεργατών. Έτσι, είναι αμφίβολο, εάν τελικά έχουν πάντοτε οικονομικό συμφέρον οι ρητινεργάτες να προωθούν τα μέτωπα ψηλότερα από τα 2-2,20 μ. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, εάν ο ρητινεργάτης θέλει να ρητινεύσει και ψη­λότερα, ο νόμος δεν του το απαγορεύει.

Μετά την εγκατάλειψη του πρώτου μετώ­που, ο ρητινεργάτης ανοίγει νέο μέτωπο στον κορμό του δέντρου. Σύμφωνα με το νόμο, η διάνοιξη του δεύτερου μετώπου γίνεται σε εκ διαμέτρου αντίθετη θέση από το πρώτο. Η σχετική έρευνα όμως έχει δείξει, ότι περισσότερη ρητίνη βγάζει το δέντρο, όταν το δεύτερο μέτωπο ανοι­χτεί 5 έως 7 εκατ. δίπλα από το παλιό μέ­τωπο. Με αυτή τη ρύθμιση, το ημερομί­σθιο του ρητινεργάτη συντηρείται τουλά­χιστον στα περσινά επίπεδα, ενώ με την εκ διαμέτρου αντίθετη τοποθέτηση κινδυνεύ­ει να μειωθεί περίπου κατά 20% από το συγκεκριμένο δέντρο. Πέρα απ' αυτό, όμως, φαίνεται ότι η συνεχής παράπλευ­ρη διάταξη των μετώπων εξασφαλίζει και παραγωγικότερο πριόνισμα του βασικού κορμοτεμαχίου του δέντρου (βγάζει περισσότερα σανίδια), όταν λήξει η ρητίνευσή του και υλοτομηθεί, όπως είναι σωστό να γίνεται σχεδιασμένα στην πράξη.

7. Όταν μια συστάδα δάσους προβλέπεται από το σχεδιασμό (=Διαχειριστική Μελέτη), ότι πρέπει να υλοτομηθεί, αυτό σημαίνει, πως από τα ρητινευόμενα δέντρα δεν πρέ­πει να υλοτομηθεί κανένα. Αντίθετα, μπο­ρούν και πρέπει να κοπούν τα εξής δέντρα:

• Τα απορρητινευμένα, για να μεγαλώ­σουν άλλα νεότερα στη θέση τους και ανα­νεώσουν το ρητινικό κεφάλαιο του δάσους. Τα απορρητινευμένα δέντρα, όσο και να μείνουν στο δάσος, δεν πρόκειται να επου­λώσουν τις πληγές τους για να ξαναχρησι­μοποιηθούν στη ρητίνευση. Χρειάζονται τουλάχιστον 50 έως 80 χρόνια για κάτι τέ­τοιο, αλλά μέχρι τότε θα σαπίσουν και θα ξεραθούν ή θα καούν. Και, βέβαια, θα έχουν κατεβάσει στο ελάχιστο το εισόδημα των ρητινεργατών με την εκεί παρουσία τους, στο μεταξύ χρονικό διάστημα.
• Εκείνα που έτυχε να πληγωθούν κάποια στιγμή, αλλά σταμάτησαν να ρητινεύονται στη συνέχεια από τον ρητινεργάτη, γιατί αποδείχτηκε ότι δεν βγάζουν πολλή ρητί­νη. Είναι λάθος να παραμένουν στο δάσος τέτοια δέντρα.
• Μερικά από τα μικρά δέντρα - που δεν ρητινεύονται ακόμη γιατί είναι ανώριμα - για να αραιωθεί η συστάδα και ευνοηθεί η κατά πάχος αύξηση εκείνων που μένουν. Υπενθυμίζεται, ότι οι αραιώσεις αυξάνουν τη ρητινοπαραγωγή εκείνων των δέντρων που ρητινεύονται, αλλά επιτρέπουν και στα νεότερα, που δεν ρητινεύονται ακόμη, να χοντρύ­νουν ταχύτερα (ταχυαύξεια) και να φτά­σουν γρηγορότερα την ώριμη για ρητίνευ­ση διάμετρο των 25 εκατ. Έτσι, αυξάνει γρήγορα ο αριθμός των δέντρων που βρί­σκονται κοντά το ένα στο άλλο και ρητι­νεύονται, έτσι ώστε ο ρητινεργάτης να μη χάνει πολύ χρόνο κατά τις διαδρομές του από δέντρο σε δέντρο.

Είναι φανερό από τα παραπάνω, ότι η υλοτομία από καιρό σε καιρό (κανονικά πρέπει κάθε 5-7 χρόνια στα δάση χαλεπίου πεύκης) είναι σύμμαχος και όχι ανταγωνιστής των ρητινεργατών. Στα οφέλη είναι ανάγκη να συνεκτιμηθεί και το γεγο­νός, ότι η υλοτομία ανοίγει δρόμους μέσα στο δάσος. Αυτό απαλλάσσει εν πολλοίς τους ρητινεργάτες από το να χάνουν πα­ραγωγικό χρόνο για να ανοίγουν οι ίδιοι μονοπάτια, και τους δίνει την ευκαιρία να πλησιάζουν στον τόπο της δουλειάς τους με τροχοφόρα μέσα και όχι με τα πόδια.

Συμπερασματικά, η σχεδιασμένη διαχείρι­ση των ρητινευόμενων δασών διευκολύνει πάρα πολύ την εργασία των ρητινεργατών από κάθε άποψη και αυτό βοηθάει να αυ­ξηθεί το ημερομίσθιο τους και να μην χά­σουν τη δουλειά τους από έλλειψη δέ­ντρων. Συνεπώς, τους συμφέρει να την επιζητούν και να πιέζουν να γίνεται όπου τυχόν οι τοπικές Δασικές Αρχές αδρανούν να την εφαρμόσουν, θεωρείται, μάλιστα, σκόπιμο να τονιστεί εδώ, ότι εάν οι ίδιοι οι ρητινεργάτες κάνουν και την υλοτομία (προσήμανση, ρίψη, μετατόπιση) είναι δι­πλά συμφερότερο γι' αυτούς. Αφ' ενός γιατί τους δίνεται η ευκαιρία να εξασφαλί­ζουν εισόδημα από την υλοτομία το χει­μώνα που είναι άνεργοι (δεν ρητινεύουν), και αφ' ετέρου γιατί μπορούν να ελέγχουν πλήρως την υλοτομία.

Πλήρης έλεγχος σημαίνει:

• Δεν θα υλοτομηθεί, ούτε κατά λάθος, κανένα δέντρο από εκείνα που χρειάζονται στη ρητίνευση.
• Η ρίψη των δέντρων και τα μονοπάτια σύρσης των κορμών θα σχεδιάζονται κατά τρόπο, που θα διευκολύνει την κίνηση των ρητινεργατών μετά τη λήξη της υλοτομίας.
• Μπορεί να γίνει η προσήμανση μερικά χρόνια νωρίτερα (π.χ. 5-7 χρόνια νωρίτερα από τον προβλεπόμενο στη μελέτη χρόνο υλοτομίας). Έτσι θα ξέρουν έγκαιρα οι ρη­τινεργάτες ποια δέντρα πρόκειται να υλοτομηθούν, για να τα υποβάλουν - εάν θέ­λουν - σε εξαντλητική (=θανάσιμη) ρητί­νευση κατά τα τελευταία 5-7 χρόνια πριν την υλοτομία τους. Το νόημα της εξαντλη­τικής ρητίνευσης είναι, ότι το προς υλοτο­μία δέντρο μπορεί να ρητινεύεται ακόμη και με 4 μέτωπα ταυτοχρόνως, εάν χωρούν επάνω στο δέντρο και εάν κρίνει ο ρητινεργάτης ότι τον συμφέρει να το κάνει.

8. Το ετήσιο ύψος του μετώπου ρυθμίζεται, επίσης, με το νόμο. Δεν επιτρέπεται μεγα­λύτερο από 35 εκατ. κάθε χρόνο. Κάτω από τις σημερινές συνθήκες, που η περίο­δος ρητινεύσεως στην Ελλάδα έχει σχεδόν περιοριστεί στους 5 θερμότερους μήνες του έτους, το ύψος αυτό σχεδόν ποτέ δεν ξεπερνιέται με σωστή ρητίνευση. Συμβαίνει, όμως, μερικές φορές να νομίζουν οι ρητινεργάτες, ότι εάν βάλουν περισσότερη πάστα επάνω στην πληγή, ή εάν αραιώ­σουν την πάστα με περισσότερο θειικό οξύ, τότε το δέντρο θα βγάλει περισσότε­ρη ρητίνη. Η έρευνα έχει δείξει, ότι αυτό είναι τελείως λάθος. Δεν τους συμφέρει καθόλου να προχωρούν με μεγάλο ετήσιο ύψος. Είναι χαμένος κόπος. Η παραγωγι­κότητα (=το εισόδημα τους) όχι μόνο δεν αυξάνει, αλλά αντίθετα μειώνεται, ενώ ταυτόχρονα γίνεται ταχύτερη εξάντληση της ρητινεύσιμης επιφάνειας του δέντρου.

Εξαιρετικά ασύμφορο είναι να παραβιάζε­ται αυτός ο κανόνας στα γαλάρια δέντρα, γιατί εξαντλείται γρήγορα η ρητινεύσιμη επιφάνεια τους και απορρητινευονται πριν την ώρα τους, ενώ τέτοια δέντρα χρειάζε­ται κυρίως ο ρητινεργάτης στην πράξη για να μην εγκαταλείψει πρόωρα τη δουλειά του ως ασύμφορη. Παρακάτω δίνονται λεπτομέρειες πώς πρέπει να χρησιμοποιεί ο ρητινεργά­της την πάστα θεϊκού οξέος, ώστε να μην προχωρεί πολύ το ύψος του μετώπου σε κάθε φρεσκάρισμα της πληγής.

Με το νόμο ρυθμίζεται, επίσης, και το βά­θος της πληγής του μετώπου μέσα στο ξύλο. Τέτοια εντομή είναι αναγκαία στην περίπτωση ρητίνευσης χωρίς ερεθιστικά (π.χ. πάστα), γιατί χωρίς εντομή στο ξύλο, που θα κόβει ρητινοφόρους αγωγούς, ρη­τίνη δεν εκρεει, παρά μόνο σε αμελητέα ποσότητα Αντίθετα, στην περίπτωση που ο ρητινεργάτης χρησιμοποιεί ερεθιστική ουσία, ρητίνη εκρεει και χωρίς εντομή στο ξύλο. Η ρητίνη σ' αυτήν την περίπτωση, όπως ειπώθηκε ήδη, προέρχεται από τη σταδιακή νέκρωση του φλοιού. Έτσι, ο ρητινεργάτης μπορεί να αφήνει άθικτο το ξύλο και να φρεσκάρει μόνο την πληγή απομακρύνοντας μόνο το φλοιό, που έχει νεκρωθεί και έχει αποκολ­ληθεί από το ξύλο. θέμα, λοιπόν, βάθους δεν υπάρχει σ' αυτήν την περί­πτωση. Υπάρχει όμως θέμα, εάν ο ρητινεργάτης θέλει να κάνει και εντομή στο ξύλο, ανεξάρτητα από το γεγονός, ότι χρησιμοποιεί ερεθιστική ουσία. Έχει το δι­καίωμα αυτό. Σε κάθε περίπτωση, λοιπόν, που εκτός από αφαίρεση φλοιού γίνεται και αφαίρεση ξύλου, το βάθος μέσα στο ξύλο δεν επιτρέπεται να είναι μεγαλύτερο από 1,5 εκατ. Το βάθος αυτό είναι αρκετό και δεν έχει συμφέρον ο ρητινεργάτης να ταλαιπωρείται για να το κάνει μεγαλύτερο.

9. Η ρητίνη, που εκρέει, συγκομίζεται (συλ­λέγεται) μέσα σε ειδικά διαμορφωμένα δοχεία, που τοποθετούνται κατάλληλα (καρφώνονται) κάτω από τη φρεσκαρισμένη πληγή στην αρχή κάθε ρητινευτικής πε­ριόδου. Τα δοχεία αυτά κατασκευάζονταν παλιότερα από ανοξείδωτη λαμαρίνα (τε­νεκεδάκια) και καρφώνονταν με ειδικά καρφιά (δικέφαλα) επάνω στον κορμό. Ακόμη και σήμερα κάποιοι ρητινεργάτες στην Κεντρική και Νότια Ελλάδα (Εύβοια, Κορινθία, κ.λπ.) χρησιμοποιούν αυτό το δοχείο συλλογής. Η έρευνα, όμως, έχει δείξει, ότι ασύγκριτα συμφερότερος τρόπος συλλογής είναι με χρησιμο­ποίηση ειδικών διαστάσεων πλαστικών σα­κουλών μιας χρήσεως, που κατασκευάζο­νται από σκληρό πολυαιθυλένιο. Σε ορι­σμένες περιπτώσεις, μπορεί να αυξηθεί το εισόδημα του ρητινεργάτη μέχρι και το δι­πλάσιο. Αυτές καρφώνονται στη βάση των ετήσιων πληγών με αεροπίστολο, παραμένουν εκεί καθ' όλη τη ρητινευτική περίοδο και στο τέλος τραβιώνται και αποσπώνται (συγκομίζο­νται) με όλο το ρητινικό τους περιεχόμενο.

Η έρευνα έδειξε, ότι οι καταλληλότερες διαστάσεις σακουλών για ρητίνευση χαλεπίου πεύκης στην Ελλάδα είναι 25 εκατ. χ40 εκατ. χ 0,2 χιλ. (πλάτος χ βάθος χ πά­χος) και ένας ρητινεργάτης χρειάζεται ετησίως περίπου 6 έως 6.5 κιλά τέτοιες σακού­λες για κάθε τόνο ρητίνης, που θα μαζέψει.

10. Κάθε άλλου είδους πλήγωση των ρητινευόμενων δέντρων για ρητίνευση με πά­στα θειικού οξέος στην Ελλάδα, διαφορετι­κή από εκείνη που περιγράφηκε στις προη­γούμενες παραγράφους, ούτε από το νόμο επιτρέπεται, αλλά ούτε και συμφέρουσα εί­ναι για το εισόδημα των ρητινεργατών.

11. Η εφαρμογή των οδηγιών του παρόντος Εγχειριδίου στην πράξη από τους ρητινεργάτες μπορεί να αποκτήσει μεγαλύτερο κύρος, εάν αυτά που υποδεικνύει καταχω­ρούνται και στις αντίστοιχες Διαχειριστι­κές Μελέτες των ρητινευόμενων δασών.

Εργαλεία τον ρητινεργάτη
-Χρήσιμες τεχνικές πληροφορίες
Η πάστα θειικού οξέος και η χρήση της.
Στην Ελλάδα χρησιμοποιείται σήμερα ως ερεθιστική ουσία της ρητινεύσεως η πάστα θειικού οξέος. Είναι μείγμα θειικού οξέος, νε­ρού και καολίνη (ο καολίνης είναι αδρανές γαιώδες υλικό).

Η πάστα αυτή πρέπει να είναι ρευστή, για να μπορεί να την χρησιμοποιεί άνετα ο ρητινερ­γάτης. Επίσης, το περιεχόμενο στο μείγμα θειϊκό οξύ δεν πρέπει να είναι ποτέ παραπάνω από 60%. Η έρευνα λέει, ότι για τις Ελληνικές συνθήκες ακόμη και 42% περιεχόμενο οξύ εί­ναι αρκετό για σωστή ρητίνευση. Το υπόλοιπο ποσοστό είναι νερό και καολίνης, σε κάποια βολική αναλογία για να διατηρείται η πάστα ικανοποιητικά ρευστή και είναι εύχρηστη.

Η πάστα, που χρησιμοποιείται σήμερα στην Ελληνική δασοπονική πράξη, παραχωρείται δωρεάν στους ρητινεργάτες από το Υπουρ­γείο Γεωργίας και, σύμφωνα με τις προδιαγραφές, περιέχει 60% θειικό οξύ. Συμβαίνει συχνά, όμως, η πάστα αυτή να είναι πηχτή και δύσχρηστη.

Αυτό συμβαίνει, ή όταν παλιώνει και κρυσταλλώνεται ή όταν είναι εξ αρχής κακής κατασκευής. Τότε, ο ρητινεργάτης για να την κάνει εύχρηστη οφείλει να την αραιώσει μόνο με νερό και όχι με θειικό οξύ. Τυχόν αραίωση με θειικό οξύ θα προκα­λέσει μείωση στην ετήσια παραγωγή και στο εισόδημα του. Δυστυχώς, κάποιοι ρητινεργάτες κάνουν από άγνοια αυτό το λάθος. Πα να διορθωθεί η κατάσταση αυτή, παρέχεται η πληροφορία, ότι:

• Η πηχτή πάστα πρέπει να αραιώνεται με νερό σε αναλογία 1, 5 κιλό νερό σε 10 κιλά πάστα, να αναδεύεται καλά, και να αποθη­κεύεται αεροστεγώς σε καλά βουλωμένο πλαστικό δοχείο. Αυτή η αραίωση μειώνει τη συμμετοχή του οξέος από 60% σε περί­που 52%. Αυτό σημαίνει, ότι έχει περιθώ­ριο να αραιωθεί κι' άλλο, εάν τυχόν χρεια­στεί περισσότερο. Γενικά, εάν χρειαστεί, μπορούμε να αραιώσουμε τα 10 κιλά αρχι­κής πάστας ακόμη και με 4 κιλά νερό. Στην ακραία αυτή περίπτωση, η συμμετοχή του οξέος γίνεται περίπου 42%.

Η ποσότητα πάστας, που χρειάζεται ένας ρητινεργάτης σε ένα χρόνο, είναι ανάλογη με το βάρος της ρητίνης που θα βγάλει. Η περί­που αναλογία είναι 5 κιλά πάστα για παραγω­γή 1 τόνου ρητίνης ή, αλλιώς, 1 κιλό πάστας για κάθε 65 περίπου ρητινευόμενα δέντρα.

Για το άπλωμα της πάστας επάνω στη φρεσκαρισμένη πληγή κατά την καθημερινή δου­λειά του, ο ρητινεργάτης χρησιμοποιεί ένα ειδικό πλαστικό δοχείο, που είναι γνωστό με το όνομα φούσκα. Η φούσκα έχει μυτερό βιδωτό καπάκι, ανοικτό στην άκρη (άνοιγμα τρύπας διαμέτρου 1 χιλ.). Κα­τά τη χρησιμοποίηση της, αποφεύγεται να εί­ναι γεμάτη με πάστα, πέρα από τα 2/3 του όγκου της, για λόγους αποφυγής διαρροής και πρόκλησης ατυχημάτων (εγκαύματα στο δέρμα, τρύπες στα ρούχα, κ.λπ. - βλ. υπο-κεφ. 10.5 και 10.6 παρακάτω).

Με ένα κιλό πάστας μπορεί ο ρητινεργάτης να δουλέψει 600-800 δέντρα περίπου μέσα σε μια ημέρα, αλλά συνήθως ένας κανονικός ρητινεργάτης δουλεύει περίπου 400-500 δέ­ντρα σε ένα 8ωρο. Αρα, ένα γέμισμα της φούσκας κάθε πρωί του είναι σχεδόν αρκετό για τη δουλειά μιας ημέρας.

Προετοιμασία των δέντρων πριν από τη ρητίνευση
Η εργασία ενός ρητινεργάτη στο δάσος δεν είναι μόνο ανάξεση πληγών και άπλωμα πά­στας, αλλά και βοηθητικές εργασίες. Οι εργα­σίες αυτές, όταν γίνονται ταυτόχρονα με το άπλωμα της πάστας, δημιουργούν καθυστε­ρήσεις στη δουλειά του ρητινεργάτη, και τελι­κά καταλήγουν σε μείωση του ημερομισθίου του. Συνεπώς, μπορούν να σχεδιαστούν να γί­νουν πολύ ενωρίτερα, οποτεδήποτε μέσα στο χειμώνα, που για τους ρητινεργάτες είναι νε­κρή περίοδος. Με αυτόν τον τρόπο, είναι σαν να εξασφαλίζουν εργασία και σε περίοδο ανεργίας. Τέτοιες εργασίες είναι:

• Αναγνώριση των δέντρων που θα ρητινευτούν
  • Είναι βέβαιο, ότι ένας αριθμός από τα περσι­νά δέντρα δεν θα ρητινευτεί στη νέα περίο­δο, γιατί δεν έχουν διαθέσιμη αρκετή επιφά­νεια φλοιού. Αυτά τα δέντρα μπαίνουν στην κατηγορία των απορρητινευμενων και κανονι­κά πρέπει να σχεδιαστεί η υλοτομία τους, όπως ειπώθηκε ήδη, για να αναπτυχθούν σιγά-σιγά στη θέση τους οι διάδοχοι τους. Υπό κανονικές συνθήκες, ένα ποσοστό περίπου 4% κατά μέσον όρο των δέντρων απορρητινεύεται κάθε χρόνο. Αρα ο ρητινεργάτης πρέπει να βρει νέα κατάλληλα δέντρα για να τα αντικαταστήσει. Π.χ., ένας ρητινεργάτης που ρητινεύει 3.000 δέντρα κάθε χρόνο, πρέπει έγκαιρα να νοιαστεί για να βρει (να ανα­γνωρίσει) τουλάχιστον 120 νέα δέντρα στην ίδια ή σε άλλη περιοχή του δάσους.
• Διάνοιξη μονοπατιών και κλάδεμα δέντρων
  • Για να μπορεί ο ρητινεργάτης να ρητινεύσει τα νέα δέντρα, πρέπει να ανοίξει μονοπάτια προσπέλασης από δέντρο σε δέντρο, κυρίως όταν υπάρχει πυκνός υπόροφος από θά­μνους. Αλλά και στα μονοπάτια των παλιών δέντρων χρειάζονται βελτιώσεις, γιατί στο 10% περίπου κατά μέσον όρο των δέντρων, που συνεχίζουν να ρητινεύονται, χρειάζεται να ανοιχτεί νέο μέτωπο ρητινεύσεως. Αυτό σημαίνει, ότι αλλάζει ο προσανατολισμός του μετώπου. Π.χ., ένας ρητινεργάτης που ρητινεύει 3.000 δέντρα κάθε χρόνο θα χρειαστεί να αλλάξει προσανατολισμό σε περίπου 300 δέντρα. Αρα, εκεί που θα ανοιχτεί νέο μέτω­πο πρέπει να γίνει κάποια βοηθητική τοπική κλάδευση στον κορμό και κάποια βοηθητική απομάκρυνση θάμνων στη βάση του δέ­ντρου. Οι εργασίες αυτές διευκολύνουν τη ρητίνευση και μειώνουν τα ατυχήματα και, ως εκ τούτου, αυξάνουν τελικά το εισόδημα.
• Σήμανση της θέσης των νέων μετώπων
  • Σε όλα τα δέντρα, παλιά και νέα, που επιλέ­γονται τελικά για να ρητινευτούν, θα καρφω­θεί την επόμενη άνοιξη σακούλα (δοχείο συ­γκομιδής). Το ακριβές σημείο που θα κρεμα­στεί η σακούλα μπορεί να σημειωθεί από το χειμώνα με ένα τοπικό ξύσιμο του φλοιού (εκφλοίωση). Δεν είναι καθόλου αμελητέα δουλειά αυτή. Αφ' ενός γιατί θα συντομεύσει το κάρφωμα της σακούλας την άνοιξη, και αφ' ετέρου γιατί η επιλογή της κατάλληλης θέσης μπορεί να γίνει με μεγαλύτερη προσο­χή, δηλαδή χωρίς τη συνήθη πίεση της τρέ­χουσας εργασίας. Υπενθυμίζεται, ότι, για έχουμε αυξημένη ρητινοπαραγωγή, το νέο μέτωπο πρέπει να ανοίγεται κοντά στο παλιό, σε απόσταση 5-7 εκατ. περίπου, και να συνε­χίζει έτσι προς τα επάνω, εάν είναι δυνατόν.

Τεχνική της εγκατάστασης της ρητίνευσης
Η εργασία αυτή γίνεται μια φορά το χρόνο, στην αρχή της περιόδου ρητινεύσεως. Ο ερ­γάτης εφοδιάζεται για την καθημερινή του δουλειά με: σακούλες, ένα κοινό τσεκούρι, φλοιοκόπτη, καρφωτικό αεροπίστολο, φούσκα με πάστα, βοηθητικά εργαλεία (λίμα, κ.λπ.). Τα εργαλεία, πρέπει να είναι καλά ακονισμένα. Με το τσεκούρι ανοίγει μονοπάτια και κόβει τυχόν παρεμποδίζοντα κλαδιά στο σημείο του κορ­μού, όπου θα ανοιχτεί το μέτωπο, εάν δεν έχει κάνει αυτές τις εργασίες από το χειμώνα.

Στη συνέχεια, απομακρύνει το ξηρόφλοιο από το σημείο που θα πρωτοανοιχτεί η πλη­γή του μετώπου. Αυτό μπορεί να γίνει και με τον φλοιοκόπτη. Ο φλοιοκόπτης είναι ένα ει­δικό εργαλείο για απομάκρυνση φλοιού, αναγκαίο σ' εκείνον που ρητινεύει χωρίς να ανοίγει εντομές στο ξύλο. Εάν τυ­χόν ανοίγει και εντομές, ίσως χρειάζεται ειδι­κό σκεπάρνι κλασσικού τύπου, αν και μπορεί να κάνει την ίδια δουλειά σε ικανοποιητικό βαθμό και με καλά ακονισμένο φλοιοκόπτη.

Ύστερα, βγάζει μια λωρίδα από τον ζωντανό φλοιό στο σημείο που ξεκινάει η ρητίνευση. Το οριζόντιο μήκος αυτής της λωρίδας είναι όσο το επιτρεπόμενο πλάτος μετώπου, ανά­λογα με τη στηθιαία διάμετρο (δηλαδή τουλά­χιστον 8 εκατ. και ποτέ μεγαλύτερο από 14 εκατ.), και το ύψος της περίπου 4-6 εκατ. Κα­τά την εργασία αυτή, φροντίζει να απομακρύ­νει τελείως τον φλοιό από το ξύλο στο επάνω όριο της λωρίδας, για να φανεί τελείως το ξύ­λο. Το επάνω αυτό όριο λέγεται γραμμή ρητι­νεύσεως και κάθε φορά που γίνεται ανάξεση της πληγής (κατά την εγκατάσταση και μετά) επάνω σ' αυτήν την γραμμή τοποθετείται η πάστα, για να ερεθίσει την ρητινεκροή.

Αμέσως μετά, καρφώνει με αεροπίστολο (ή με μικρά καρφιά) μια πλαστική σακούλα στη βάση της πληγής. Εάν τυχόν οι πληγές είναι δύο, καρφώνει δύο σακούλες. Τα χείλη της σακούλας προσαρμόζονται κατάλληλα επάνω στο φλοιό, ώστε να απο­φευχθεί απώλεια ρητίνης από διαρροή. Η σα­κούλα παραμένει στη θέση αυτή μέχρι το τέ­λος της ρητινευτικής περιόδου, εκτός εάν γε­μίσει με ρητίνη ενωρίτερα, οπότε ο ρητινεργάτης πρέπει να την αντικαταστήσει.

Ακολούθως, παίρνει τη φούσκα με την πάστα, προσανατολίζει το μυτερό άκρο της στη μια άκρη της γραμμής ρητινεύσεως και την πιέζει (την ζουλάει) με τέτοιον τρόπο, ώστε να εξω­θήσει την πάστα με ομοιόμορφη ροή κατά μή­κος όλης της γραμμής ρητινεύσεως. Η ποσότητα της πάστας είναι όσο ένα λε­πτό κορδόνι παπουτσιού. Το κορδόνι πρέπει να είναι λίγο παχύτερο την άνοιξη και το φθι­νόπωρο, που είναι υγρή η ατμόσφαιρα, και σχετικά λεπτότερο κατά τον Ιούλιο - Αύγου­στο, που είναι ξηρή η ατμόσφαιρα. Δεν χρειά­ζεται παχύτερο κορδόνι, γιατί αυξάνει το ύψος του ετήσιου μετώπου και εξαντλεί αδικαιολό­γητα γρήγορα την ρητινευσιμη επιφάνεια του δέντρου, όπως είπαμε ήδη. Αυτή η μικρή ποσότητα νεκρώνει βαθμιαία τον φλοιό επάνω από τη γραμμή ρη­τινεύσεως, μέχρι ύψος συνήθως 2-3 εκατ., μέ­σα σε διάστημα 2-3 εβδομάδων. Ύστερα, η νέκρωση σχεδόν σταματάει και σχεδόν ταυτό­χρονα σταματάει ή πέφτει κάτω από το απο­δεκτό επίπεδο παραγωγικότητας και η ρητινεκροή. Αυτό σημαίνει, ότι η πληγή χρειάζεται φρεσκάρισμα (ανάξεση, ανανέωση).

Μετά το άπλωμα της πάστας, ο ρητινεργάτης εγκαταλείπει το δέντρο (ή το μέτωπο) και μετακινείται με τα εργαλεία του στο επόμενο δέντρο (ή στο επόμενο μέτωπο του ίδιου δέ­ντρου), για να επαναλάβει την ίδια ακριβώς εργασία.

Η εργασία της εγκατάστασης είναι αρκετά χρονοβόρα και ο ρητινεργάτης στα πλαίσια ενός τυπικού δώρου εργασίας μπορεί να κάνει εγκατάσταση περίπου σε 100 δέντρα, ανάλογα και με τις τοπικές δυσκολίες, βέβαια. Οπωσδήποτε μπορεί να χειριστεί περισσότε­ρα δέντρα, στην περίπτωση που έχει κάνει τις βοηθητικές εργασίες ενωρίτερα τον χειμώνα.

Τεχνική και ρυθμός της ανάξεσης των πληγών
Την εργασία αυτή την κάνει ο ρητινεργάτης πολλές φορές μέσα σε μια ρητινευτική περίο­δο. Περισσότερες είναι οι φορές, εάν φρεσκά­ρει την πληγή ανά μικρά χρονικά διαστήματα, και λιγότερες, εάν την φρεσκάρει κατά μεγα­λύτερα. Το μήκος του χρονικού διαστήματος ανάξεσης λέγεται ρυθμός ρητινεύσεως.

Το ζήτημα του ρυθμού έχει μείνει έξω από τις ρυθμίσεις του νόμου. Αυτό σημαίνει, ότι ο κάθε ρητινεργάτης μπορεί να διαλέξει δικό του ρυθμό. Στην Ελλάδα έχει αποδειχτεί, όμως, ότι ο ρυθμός 18 ημερών δίνει το καλλί­τερο ημερομίσθιο στον ρητινεργάτη, όταν χρησιμοποιεί πάστα θειικού οξέος. Αυτός εί­ναι ο λόγος, που οι ρητινεργάτες στην πράξη είναι γενικά προσαρμοσμένοι σε εφαρμογή κάποιου ρυθμού μεταξύ 2-3 εβδομάδων (Η-21 ημερών) και κατά μέσον όρο 18 ημερών. Αυτό σημαίνει, ότι φρεσκάρουν τις πληγές περίπου 8-10 φορές κάθε χρόνο.

Η εργασία της ανάξεσης ακολουθεί την εξής πορεία: Πρώτα αδειάζουν το βρόχινο νερό, που τυχόν περιέχει η σακούλα. Αυτό γίνεται με προσοχή, για να μην χυθεί μαζί με το νερό και τυχόν επιπλέουσα νωπή ρητίνη. Συχνά, οι ρητινεργάτες στην πράξη αντί να χύνουν το νερό με αναστροφή της σακούλας, προτιμούν να της ανοίγουν μικρές τρύπες με τη μύτη ενός καρφιού. Το νερό φεύγει μόνο του σιγά-σιγά, ενώ αυτοί γλιτώνουν την ταλαιπωρία, και οι απώλειες ρητίνης είναι τελείως επουσιώδεις.

Αμέσως μετά, ο ρητινεργάτης πτυχώνει τα χείλη της σακούλας κατάλληλα, για να μην πέσουν μέσα τεμάχια φλοιού και ξύλου από την ανάξεση της πληγής, που θα ακόλουθησει. Στη συνέχεια, κόβει με τον φλοιοκόπτη (ή με το σκεπάρνι, εάν δεν χρησιμοποιεί φλοιοκόπτη) το κομμάτι του νεκρού φλοιού επάνω από τη γραμμή ρητινεύσεως, μέχρι που να συναντήσει ζωντανό φλοιό. Συνήθως τον συναντάει στα 2,5 εκατ. ψηλότερα. Κατά κανόνα στην πράξη, το ύψος νεκρώσεως δεν είναι ομοιόμορφο και μερικές φορές παρου­σιάζει λογχοειδείς εισδύσεις αρκετά ψηλότε­ρα. Τέτοιες εισδύσεις είναι συνήθως επου­σιώδεις και δεν πρέπει να τους δίνει ιδιαίτερη σημασία ο ρητινεργάτης, γιατί διαφορετικά μεγαλώνει αδικαιολόγητα πολύ ο χρόνος απασχόλησης του και η φθορά ρητινεύσιμης επιφάνειας του δέντρου. Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει ο ρητινεργάτης μέχρι που έχει φτάσει η νέκρωση του φλοιού, γιατί εκεί που ο φλοιός έχει νεκρωθεί το χρώμα του αποκάτω ξύλου είναι καφεκόκκινο, όπως το χρώμα ξερού φύλλου. Ακολούθως, ο ρητινεργάτης απλώνει, κατά τον γνωστό τρόπο, ένα και­νούργιο κορδονάκι πάστας ακριβώς στο ση­μείο συνάντησης ζωντανού φλοιού και ξύλου. Μετά, ανασηκώνει τα πτυχωμέ­να χείλη της σακούλας για να την ανοίξει, και εγκαταλείπει το μέτωπο αυτό για να πάει στο επόμενο να επαναλάβει τα ίδια.

Η εργασία της ανάξεσης προχωρεί πολύ γρήγορα. Συνήθως, μέσα σε ένα τυπικό 8ωρο εργασίας ο ρητινεργάτης φρεσκάρει περίπου 300 δέντρα, ανάλογα και με τις τοπι­κές δυσκολίες, βέβαια.

Τεχνική της συγκομιδής της ρητίνης
Όπως έχει αναφερθεί ήδη, οι ρητινεργάτες που ρητινεύουν με σακούλα κάνουν μια φο­ρά το χρόνο συγκομιδή ρητίνης, στο τέλος της ρητινευτικής περιόδου (Οκτώβριο-Νοέμβριο ή ενωρίτερα μέσα σε τυχόν χωράφια, που πρόκειται να σπαρθούν).

Έχουν μαζί τους μεγάλους πλαστικούς σάκους (τσουβάλια), χωρητικότητας περίπου 50 κιλών, για να τοποθετούν τις σακούλες με ρητίνη, που τραβούν από τα δέντρα. Τα τσουβάλια καλό είναι να έχουν διαστάσεις 60 εκατ. χ 100 εκατ. χ 0,4 χιλ. (πλάτος χ βάθος χ πάχος). Ένας ρητινεργάτης χρειάζεται ετη­σίως περίπου 3,5 κιλά τέτοια τσουβάλια για κάθε τόνο ρητίνης που θα μαζέψει.

Ο ρητινεργάτης πριν ακόμη τραβήξει μια σα­κούλα την αδειάζει από τυχόν βρόχινα νερά. Μερικές φορές, ξύνει με τον φλοιοκόπτη και ρίχνει μέσα σ' αυτήν την ξερή ρητίνη, που βρίσκεται επάνω στο μέτωπο. Αν το ξέσμα εί­ναι αρκετό, καλό είναι να συγκομίζεται. Η μεταφορά των γεμάτων τσουβαλιών προς το σημείο φόρτωσης γίνεται στον ώμο.

Στις περιοχές, που η συλλογή της ρητίνης συ­νεχίζει -πολύ κακώς - να γίνεται ακόμη με τε­νεκεδένια δοχεία, οι ρητινεργάτες μαζεύουν ρητίνη περισσότερες από μία φορές τον χρό­νο. Κάθε φορά που τα τενεκεδάκια κοντεύουν να γεμίσουν, ο ρητινεργάτης περνάει από όλα τα δέντρα και με ένα είδος κουτάλας μαζεύει την ρητίνη από τα τενεκεδάκια και την ρίχνει σε μεγαλύτερο δοχείο (καρόκι), που το κου­βαλάει στον ώμο του. Αυτός ο τρόπος συγκο­μιδής είναι τόσο κοπιώδης και γενικά η χρησι­μοποίηση μεταλλικών δοχείων τόσο αντιπαρα­γωγική, ώστε επιβάλλεται να αντικατασταθεί αμέσως με σακούλες, όπως ειπώθηκε ήδη.

Ξυλοχρηστικές πληροφορίες
Κανονικά, η ρητίνευση ενός δέντρου διαρκεί στην πράξη περίπου 25 χρόνια, κατά μέσον όρο. Μετά πρέπει υλοτομηθεί και να διαμορ­φωθεί σε ξύλινα προϊόντα, όπως ειπώθηκε ήδη. Το βασικό κορμοτεμάχιο, που είναι πλη­γωμένο από τα μέτωπα της ρητίνευσης μέχρι περίπου 2,20 μ. ύψος, είναι τόσο υγιές όσο και ο υπόλοιπος κορμός. Αυτό συμβαίνει, επειδή εμποτίζεται από ρητίνη (μετατρέπεται κατά μεγάλο μέρος σε δαδί) και η δαδοποίηση το προστατεύει από τη σήψη.

Η δαδοποίηση, όμως, η παραμόρφωση της διατομής λόγω της πλήγωσης και κάποια έγκλειστα στο ξύλο μεταλλικά κα­τάλοιπα (καρφιά, υπολείμματα από τενεκεδά­κια, κ.λπ.) είναι αιτίες - κυρίως η τελευταία -που το βασικό κορμοτεμάχιο δεν είναι κατάλ­ληλο για πριόνισμα και παραγωγή καλής ποι­ότητας προϊόντων για κάποιες χρήσεις (έπι­πλα, τελλάρα, ναυπηγική ξυλεία, κ.λπ.). Το μειονέκτημα αυτό σημαίνει μείωση της εμπο­ρικής αξίας του βασικού κορμοτεμαχίου, και το καταδικάζει να διοχετεύεται στην αγορά σαν καυσόξυλο (υλοχρηστική υποβάθμιση).

Είναι αυτονόητο όμως, ότι, εάν δεν υπήρχαν μεταλλικά κατάλοιπα για να προκαλούν ζη­μιές στα πριόνια κατά τον πριόνισμα, η δαδο­ποίηση και η παραμόρφωση από μόνες τους δεν θα ήταν πολύ σημαντικό πρόβλημα για την υλοχρηστική αξιοποίηση του βασικού κορμοτεμαχίου σε πολλές κατάλληλες χρή­σεις, όπως π.χ. εσωτερικά (αθέατα) μέρη επί­πλων, πασσάλους, κ.λπ. Είναι φανερό, λοι­πόν, ότι και γι' αυτόν τον λόγο - πέρα από όσα σπουδαία ειπώθηκαν ήδη στο υποκεφ. 9.2, παραγρ. 9 - πρέπει να αποσυρθούν τα τενεκεδάκια και τα καρφιά από την πράξη, και να αντικατασταθούν με σακούλες, οι οποίες θα καρφώνονται με αεροπίστολο που θα εκτοξεύει - εάν είναι δυνατόν - πλαστι­κούς και όχι μεταλλικούς συνδετήρες.

Ανεξάρτητα, όμως, από όλα αυτά, οφείλει να τονιστεί, ότι, η μακροοικονομική έρευνα έχει αποδείξει, πως η υλοχρηστική υποβάθμιση του βασικού κορμοτεμασχίου είναι τελείως επουσιώδης σε σύγκριση με το οικονομικό όφελος από τη ρητίνευση και την προστασία, που αυτή εξασφαλίζει στο δάσος, από πάσης φύσεως καταστροφές και κυρίως από δασι­κές πυρκαγιές.

Όλο το άλλο ξύλο του δέντρου, επάνω από τα 2,20 μ., είναι χοντρό σε αρκετά μέτρα και κατάλληλο για όλες τις ξυλοκατασκευές. Πρα­κτικά, μένει ανεπηρέαστο από τη ρητίνευση. Παρατηρείται μόνο κάποια αύξηση των ρητινοφόρων αγωγών, μέχρι ύψος περίπου 1,70 μ. επάνω από τα 2,20 μ., αλλά αυτό ως πλεονέ­κτημα και όχι ως μειονέκτημα πρέπει να θεω­ρείται, γιατί κάνει το ξύλο περισσότερο ανθε­κτικό στη σήψη και συνεπώς καταλληλότερο για κάποιες ειδικές χρήσεις, όπως π.χ. για ναυ­πηγική ξυλεία, πασσάλους για υπαίθριες αγρο­τικές καλλιέργειες (ντομάτα, αμπέλια), κ.λ.π.

«  Προηγούμενo άρθρo	Επόμενo άρθρo  »