Μεθοριακή γραμμή...

Πριν ξεκινήσουμε για την εκδρομή στις Πρέσπες, ένα από τα βασικά θέματα συζήτησης στα σπίτια των παιδιών που συμμετείχαν στην εκδρομή ήταν το ότι η περιοχή βρισκόταν στη συνοριακή γραμμή. Όλοι συζητούσαν για την ασφάλεια, για τους κινδύνους. Πολλοί περίμεναν πως στην περιοχή η φρούρηση θα ήταν ιδιαίτερα αυστηρή. Πρόφεραν τη λέξη σύνορα και διέκρινε κανείς ένα δέος στη φωνής τους. Και βέβαια εύκολα δημιουργήθηκε και σε εμένα αυτή η εντύπωση για την περιοχή και την ευαισθησία της. Η εμπειρία όμως της παραμονής για μία εβδομάδα στη συγκεκριμένη περιοχή διέψευσε κατηγορηματικά τις παραπάνω εντυπώσεις.

Φτάνοντας λοιπόν στις Πρέσπες, ανατράπηκαν στο νου μου οι παραπάνω εντυπώσεις καθώς σχεδόν τίποτα απ' αυτά δε συνάντησα εκεί. Έτσι το μόνο που θύμιζε πως η περιοχή εκείνη είναι τα σύνορα της Ελλάδας με την Αλβανία και τα Σκόπια ήταν τα λιγοστά φυλάκια που βρίσκονταν στις κεντρικές οδικές αρτηρίες που οδηγούσαν στη συνοριακή γραμμή. Κατά τα άλλα ούτε ιδιαίτερα αυστηρή φρούρηση υπήρχε, ούτε κάποια ανησυχία στους κατοίκους. Αυτή την αίσθηση ασφάλειας ένιωσα και εγώ. Βρεθήκαμε αρκετές φορές στο χωριό Αγιος Γερμανός. Η κορυφογραμμή του αντικρινού λόφου ήταν τα σύνορα με τα Σκόπια. Βρισκόταν σε πολύ μικρή απόσταση από το χωριό. Το συνδύασα με το λόφο που βρίσκεται απέναντι από το σπίτι μου, και δεν μπορώ να πω ότι στο σπίτι μου ένιωθα πιο άνετα και σίγουρα από ότι εκεί. Την αίσθηση αυτή την ένιωσα από την πρώτη μέρα που επισκεφθήκαμε αυτό το χωριό και ο ξεναγός μας έδειξε τα σύνορα. Έτσι βάλθηκα να ρωτήσω τους ντόπιους για το πως νιώθουν αυτοί που βρίσκονται σ' αυτή την περιοχή. Η απάντηση ήταν ότι δεν ένιωθαν κανένα φόβο και δεν είχαν κανένα απολύτως πρόβλημα ασφάλειας. Έτσι τις ημέρες που έμεινα εκεί σβήστηκε από το νου μου η εικόνα που είχα σχηματίσει για τα σύνορα. Γυρίζοντας πίσω όμως ένιωσα και πάλι τη «στεγνή» ιδέα των συνόρων αντικρίζοντας τις περιφράξεις των κτημάτων και τους μαντρότοιχους των σπιτιών. Έτσι κατέληξα στο συμπέρασμα πως τα συρματοπλέγματα που υπάρχουν σε μια μικρή περιοχή της κεντρικής Ελλάδας είναι περισσότερα από όσα υπάρχουν σε ολόκληρη τη συνοριακή γραμμή της χώρας. Τα σύνορα που χωρίζουν τους πολίτες μιας χώρας είναι πιο πολλά απ' αυτά που χωρίζουν δυο λαούς. Και μία από τις ξεχωριστές ομορφιές της περιοχής των Πρεσπών είναι ότι είναι από τα λίγα μέρη που εξακολουθεί να ισχύει η ρήση πως η φύση δεν έχει θέσει σύνορα και δεν έχει τίποτα να χωρίσει και πως ο άνθρωπος γεννήθηκε για να ζει ελεύθερος, αλλά κάποιοι κατά καιρούς ισχυροί βάλθηκαν να περιορίσουν αυτή την ελευθερία που του δόθηκε από τη δημιουργία.

Ανδρέας Παϊζης