Αγιος Λουκάς
Γεωγραφικές συντεταγμένες: 38°26'33.72"N - 24°1'27.55"E
Υψόμετρο: 90 μέτρα — Ελάχιστο: 55 μ. – Μέγιστο: 125 μ.
Βρίσκεται:
• 47 χλμ. ανατολικά της Χαλκίδας. - Εκτιμώμενος χρόνος διαδρομής 1 ώρα.
• 6 χλμ. βόρεια του Αλιβερίου. - Εκτιμώμενος χρόνος διαδρομής 10 λεπτά.
Πληθυσμός:
|
|
Ο Αγιος Λουκάς υπάγεται:
- στο δημοτικό διαμέρισμα Αγίου Λουκά με έδρα τον Αγιο Λουκά,
- στο δήμο Ταμυνέων με έδρα το Αλιβέρι,
- στο νομό Ευβοίας με έδρα τη Χαλκίδα.
Το δημοτικό διαμέρισμα Αγίου Λουκά αποτελείται από τους οικισμούς Αγιο Λουκά, Παραμερίτες και Πρινιά.
Περιγραφή:
Ο Αγιος Λουκάς είναι ένα όμορφος αγροτικός οικισμός χτισμένος σε λόφο.
Εορτασμοί - Εκδηλώσεις:
(Μη διαθέσιμα στοιχεία)
Ιστορία - Παράδοση:
Είναι πολύ παλιός οικισμός και στη θέση του, φέρεται, κατά την αρχαιότητα, να υπήρχε δήμος της αρχαίας Ερέτριας.
Ο οικισμός έλαβε το όνομα "Αγιος Λουκάς" από τον Όσιο Λουκά το Στειριώτη, που ασκήτευσε στην περιοχή για τρία χρόνια.
Τον οικισμό, φέρεται, να επισκέφθηκε το 1014 ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Βασίλειος Β' ο Βουλγαροκτόνος και έδωσε εντολή να κατασκευαστεί μεγάλος ναός προς τιμήν του οσίου Λουκά που μόνασε εδώ. Ο ναός αυτός, καθώς και οι ναοί Κοίμηση της Θεοτόκου, Αγιος Λουκάς στη θέση "Λυκότρυπα", Αγιος Δημήτριος στη θέση Κατακαλού και άλλοι ήταν μετόχια της μονής του Οσίου Λουκά του Στειριώτη στη Φωκίδα. Δεν έχει εξακριβωθεί ακόμα εάν προηγήθηκε το κτίσιμο του ναού του Οσίου Λουκά στον Αγ. Λουκά Αλιβερίου ή του Οσίου της μονής στο Στείρι Φωκίδας. Εργάστηκαν για την κατασκευή του οι ίδιοι τεχνίτες, Κοσμάς και Δαμιανός Ζωσιμάς. Ο αρχικός ναός του Οσίου Λουκά καθώς και τα γύρω από αυτόν κτίσματα καταστράφηκαν σε άγνωστο χρόνο. Αλλοι υποθέτουν ότι καταστράφηκαν από σεισμούς ή από καθίζηση του εδάφους, ή από επιδρομές Τούρκων. Ο σημερινός ναός κτίστηκε στη θέση του παλιού από τα δομικά λείψανά του.
Στα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας ο Αγιος Λουκάς ήταν μεγάλος οικισμός και στους τουρκικούς φορολογικούς καταλόγους φαινόταν να έχει 69 σπίτια το 1474 και 103 το 1506.
Διοικητική ιστορία:
- Στις 28/12/1836 δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά η διοικητική διαίρεση της Εύβοιας και ο οικισμός υπαγόταν στο δήμο Ταμυνέων.
- Στις 12/02/1848 οι δήμοι Δυστίων και Ταμυνέων μετασχηματίστηκαν. Ο πρώτος παρέμεινε ως δήμος Δυστίων με έδρα το Αλιβέρι, ο δεύτερος μετονομάστηκε σε δήμο Αυλώνος με έδρα το Αυλωνάρι. Ο οικισμός υπάχθηκε στο δήμο Δυστίων.
- Στις 11/9/1896 ο δήμος Δυστίων μετονομάστηκε σε δήμο Ταμυνέων.
- Στις 16/08/1912 όταν καταργήθηκε ο δήμος Ταμυνέων, ο οικισμός ορίστηκε έδρα της κοινότητας Αγίου Λουκά.
- Στις 18/12/1920 αναγνωρίστηκαν οι οικισμοί Νεοχώριον (φυλακές) και Μπρινιάς και υπάχθηκαν στην κοινότητα.
- Στις 10/02/1928 ο οικισμός Παραμερίταις αποσπάστηκε από την κοινότητα Τραχηλίου και υπάχθηκε στην κοινότητα Αγίου Λουκά.
- Στις 16/05/1928 ο οικισμός Νεοχώριον (φυλακές) καταργήθηκε.
- Στις 16/10/1940 η ονομασία του οικισμού Μπρινιάς διορθώθηκε σε Πρινιάς και η ονομασία του οικισμού Παραμερίταις διορθώθηκε σε Παραμερίται.
- Στις 19/03/1961 αναγνωρίστηκε ο οικισμός Μαρμαρένια και υπάχθηκε στην κοινότητα.
- Στις 17/03/1991 ο οικισμός Μαρμαρένια καταργήθηκε.
- Στις 04/12/1997 η κοινότητα καταργήθηκε και υπάχθηκε στο δήμο Ταμιναίων ως δημοτικό διαμέρισμα.
- Στις 07/08/2001 η ονομασία του δήμου Ταμιναίων διορθώθηκε σε δήμο Ταμυνέων.
Αρχαιολογικοί χώροι - Μνημεία:
Αγιος Νικόλαος (Μονή Κορακιών).
Ο Αγιος Νικόλαος ή μονή Κορακιών βρίσκεται στα βόρεια του Αγίου Λουκά στα αριστερά του δρόμου προς τους Παραμερίτες. Από τη μονή έχει διασωθεί μόνο το καθολικό, το οποίο ανήκει στους τετρακίονους ναούς και πριν καταστραφεί, σκεπαζόταν με θόλο, που στηριζόταν σε τόξα και κίονες. Οι τέσσερις κίονες χώριζαν το ναό σε τρία κλίτη. Ο ναός είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες μεγάλης αξίας. Ξεχωριστή είναι η μικρή είσοδος στο δυτικό μέρος, με παραστάδες και υπέρθυρο από λαξευμένες λευκές πέτρες. Μέχρι το 1874 ο ναός σωζόταν ακέραιος και ήταν σε καλή κατάσταση. Η καταστροφή άρχισε όταν αφαιρέθηκαν οι δυο δυτικοί κίονες του για να συμπληρωθεί ο ναός του Αγίου Λουκά. Τότε τα τόξα και ο θόλος κατέπεσαν και ο ναός ερημώθηκε. Το 1960 σκεπάστηκε με φύλλα ελενίτ για να περισωθεί ότι ήταν δυνατό. Η μονή τον καιρό της ακμής της είχε μεγάλη περιουσία. Ήταν κάτοχος νερόμυλου, ελαιοτριβείου, πολλών ελαιόδενδρων και αμπελιών. Στην επανάσταση του 1821 άρχισε η παρακμή της, καθώς πολλοί μοναχοί της σκοτώθηκαν και έτσι το 1833 διαλύθηκε αφού βρέθηκε με λίγους μοναχούς. Προσαρτήθηκε τότε ως μετόχι στη μονή Κλιβάνου Κρεμαστού και με την πάροδο του χρόνου η περιουσία της πουλήθηκε στον Κοντόσταυλο, που είχε κάνει τσιφλίκι του όλη την περιοχή γύρω από τη μονή.
Πλάκες.
Το 1976, κατά την αποκάλυψη λιγνιτοφόρου στρώματος στη θέση Πλάκες, στα ανατολικά του οικισμού, βρέθηκε σκελετός ενός μαμούθ, που παραλήφθηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κατά καιρούς αποκαλύπτονται κι άλλοι σκελετοί άλλων θηλαστικών.
Γυναικάρι.
Στα βορειοανατολικά του οικισμού υπάρχει το τοπωνύμιο Γυναικάρι. Στη θέση αυτή υπήρχε μεγάλη γυναικεία βυζαντινή μονή στο όνομα του Αγίου Δημητρίου. Μέχρι το 1942 υπήρχε ο ναός και κελιά σε σωρούς ερειπίων. Σήμερα δεν υπάρχει τίποτα, καθώς ιδιοκτήτες των κτημάτων τα κατέστρεψαν και τα δεντροφύτευσαν με ελιές σβήνοντας κάθε ίχνος της μονής.
Ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος ή Αγία Σωτήρω.
Βρίσκεται 3 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του οικισμού, ανάμεσα στις εκκλησίες Αγίου Νικολάου και Αγίου Δημητρίου. Πρόκεται για το μετόχι της διαλυμένης μονής του Αγίου Νικολάου των Κορακιών. Επάνω από τη μοναδική είσοδο στα δυτικά υπάρχει μαρμάρινη πλάκα μέσα σε θήκη, όπου αναγράφεται πότε ανακαινίστηκε ο ναός (το 1950). Επάνω από την επιγραφή υπάρχει ανάγλυφο, από άλλο προγενέστερο χριστιανικό ναό. Το εσωτερικό του ναού ήταν όλο κατάγραφο από τοιχογραφίες εξαιρετικής τέχνης του 14ου αιώνα. Πολές από αυτές είναι κατεστραμμένες και σκεπασμένες από ασβεστώματα. Από τα ευρήματα στην περιοχή, όστρακα και λιθάρια, συμπεραίνεται ότι η γύρω περιοχή του ναού κατά την αρχαιότητα ήταν κατοικήσιμη και ότι εδώ υπήρχε κάποιος δήμος της αρχαίας Ερέτριας.
Λόφος Πλατάνας Ράχη.
Βρίσκεται 4 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του οικισμού. Στο λόφο βρέθηκαν ερείπια αρχαίου οικισμού, αρχαίοι τάφοι και μαρμάρινη σαρκοφάγος, καθώς και θεμέλια μεγάλου κτιρίου. Ο λόφος μέχρι τους πρόποδές του είναι γεμάτος από όστρακα όλων των εποχών, μέχρι το τέλος της βυζαντινής περιόδου. Νότιά του βρίσκεται ο λόφος Υψηλή Ράχη, στην κορυφή του οποίου υπάρχουν αρχαίες οχυρώσεις, που αποτελούσαν την ακρόπολη των αρχαίων δήμων της Ερέτριας "Βουδιόχεν" και "Γούβες". Η περιοχή ονομάζεται και Παλαιοχώρα. Μεταξύ Πλατάνας Ράχης και Παλαιοχώρας διαπιστώθηκε η ύπαρξη αρχαίου δρόμου που συνέδεε το Αλιβέρι με την αρχαία Οιχαλία και Κύμη. Ανάμεσα στις δύο θέσεις, στο σημείο "Μάρμαρα" βρέθηκαν δύο μαρμάρινες λευκές σαρκοφάγοι.
Γενικά
| Απογραφή πληθυσμού Δήμος Ταμυνέων | Διάφορα (1) Ιστορία του δήμου Ταμυνέων |
Δ.Δ. Αγίου Ιωάννου
| Αγιος Ιωάννης Ακτή Νηρέως (3) | Ακτή Νηρέως |
Δ.Δ. Αγίου Λουκά
| Αγιος Λουκάς Αγιος Λουκάς (1) | Παραμερίτες Πρινιάς |
Δ.Δ. Αλιβερίου
Δ.Δ. Γαβαλά
| Γαβαλάς (1) | Γαβαλάς |
Δ.Δ. Θαρουνίων
| Θαρούνια (2) Θαρούνια | Θαρούνια, Σπήλαιο Σκοτεινή (3) Θαρούνια, Σπήλαιο Σκοτεινή |
Δ.Δ. Παρθενίου
| Παναγία | Παρθένι |
Δ.Δ. Πρασίνου
| Παναγίτσα Πούντα (2) Παναγίτσα Πούντα | Πράσινο (1) Πράσινο |
Δ.Δ. Τραχηλίου
| Τραχήλι Τραχήλι (1) | Τραχήλι, Πύργος (3) |
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση μέρους ή του συνόλου του περιεχομένου του παρόντος web site
με οποιοδήποτε τρόπο χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.
με οποιοδήποτε τρόπο χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.
Χρήσιμα τηλέφωνα στην κατηγορία
"Δήμος Ταμυνέων"
"Δήμος Ταμυνέων"
Αυτοδιοίκηση:
• Δήμος Ταμυνέων: 22230 22555
• Νομαρχία Ευβοίας: 22213 51400, 22210 36000
Μετακινήσεις:
• ΚΤΕΛ νομού Ευβοίας: Αλιβέρι: 22230 22208, Χαλκίδα: 22210 20400, Αθήνα: 210 8317163
Υπηρεσίες:
• Αστυνομικό τμήμα Αλιβερίου: 22230 23333, 22230 22100, 22230 22200
• Υπολιμεναρχείο Αλιβερίου: 22230 22318
• Πυροσβεστικό κλιμάκιο Αλιβερίου: 22230 23151
Υγεία:
• Κέντρο υγείας Αλιβερίου: 22230 22222, 22230 22835
• Περιφερειακό ιατρείο Θαρουνίων: 22230 71295
• Δήμος Ταμυνέων: 22230 22555
• Νομαρχία Ευβοίας: 22213 51400, 22210 36000
Μετακινήσεις:
• ΚΤΕΛ νομού Ευβοίας: Αλιβέρι: 22230 22208, Χαλκίδα: 22210 20400, Αθήνα: 210 8317163
Υπηρεσίες:
• Αστυνομικό τμήμα Αλιβερίου: 22230 23333, 22230 22100, 22230 22200
• Υπολιμεναρχείο Αλιβερίου: 22230 22318
• Πυροσβεστικό κλιμάκιο Αλιβερίου: 22230 23151
Υγεία:
• Κέντρο υγείας Αλιβερίου: 22230 22222, 22230 22835
• Περιφερειακό ιατρείο Θαρουνίων: 22230 71295
Χιλιομετρικές αποστάσεις
| Χαλκίδα | Έδρα δήμου | |
| Αγιος Ιωάννης | 48 | 7 |
| Αγιος Λουκάς | 47 | 6 |
| Ακτή Νηρέως | 40 | 6 |
| Αλιβέρι | 46 | - |
| Αλιβέρι, Κάραβος | 48 | 3 |
| Ανθούπολη | 49 | 4 |
| Γαβαλάς | 53 | 8 |
| Θαρούνια | 62 | 20 |
| Κατακαλός | 58 | 12 |
| Λάτας | 49 | 4 |
| Μηλάκι | 50 | 5 |
| Παναγία | 58 | 17 |
| Παναγίτσα Πούντα | 56 | 11 |
| Παραμερίτες | 54 | 13 |
| Παρθένι | 54 | 13 |
| Πράσινο | 55 | 10 |
| Πρινιάς | 47 | 6 |
| Ριζόκαστρο | 55 | 9 |
| Τραχήλι | 58 | 16 |
Τα δημοφιλέστερα άρθρα στην κατηγορία
"Δήμος Ταμυνέων"
"Δήμος Ταμυνέων"
Οι δημοφιλέστερες φωτογραφίες
στην κατηγορία "Δήμος Ταμυνέων"
στην κατηγορία "Δήμος Ταμυνέων"