Περίοδος με θέματα εμπνευσμένα από τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο χρωματιστά

Το 1926 είναι σημαντικός σταθμός για το έργο του Φ. Κόντογλου. Το χρώμα θα γίνει το κύριο εκφραστικό μέσο του εκτός από τις εικονογραφήσεις των βιβλίων του. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι τώρα θα πρωτοδοκιμάσει να ζωγραφίσει κοσμικά θέματα, επηρεασμένος από τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή παράδοση καθώς και από τη λαϊκή τέχνη.

Ο Διονύσιος Τριγγέτας, 1926. Λάδι, 70,5x44,5 εκ.
Συλλογή Τριγγέτα.

Η προσωπογραφία τον ενδιαφέρει ιδιαίτερα την εποχή αυτή. Χαρακτηριστικό του έργο είναι η προσωπογραφία του «Διονυσίου Τριγγέτα».

Η αγάπη και ο θαυμασμός του Κόντογλου για το Μακεδονικό αγώνα θα δώσει την αφορμή να εκφράσει με την πιο προσωπική ζωγραφική του γλώσσα, σε πίνακα μεγάλων διαστάσεων το «μακεδονομάχο» του (εικ. 3). Το έργο αυτό δίνει κατασταλαγμένες τις μέχρι τότε αναζητήσεις του.

Ένα ιδιαίτερα σημαντικό έργο ζωγραφισμένο το 1929 «το μέρος της Χαλκίδας το λεγόμενο βούρκος» (εικ. 4), θυμίζει τοπία και πόλεις, όπως παρουσιάζονται στις λαϊκές μεταβυζαντινές παραστάσεις της Δευτέρας παρουσίας ή σε θαύματα.

Αλλη κατεύθυνση προς τη λαϊκή τέχνη ακολουθεί ο Κόντογλου στο πορτραίτο της Μαρίας Κόντογλου 1928 (εικ. 5).

Εικ. 3. Μακεδονομάχος, 1926. Λάδι, 70 x45 εκ.
Συλλογή Στ. Κωνσταντινίδη.

Εικ. 4. Το μέρος της Χαλκίδας το λεγόμενο Βούρκος, 1929. Αυγοτέμπερα, 71 x98 εκ. Συλλογή Κ. Λάσκαρι.

Εικ. 5. Μαρία Κόντογλου, 1928. Αυγοτέμπερα, 30 x23 εκ. Συλλογή Δ. Κόντογλου-Μαρτίνου.