Κώστας Καλαπανίδας
Η χαρά δεν χαρίζει χρόνο στην ποίηση. Τον θέλει όλο δικό της. Γιατί; γιατί είναι ελάχιστος. Η ποίηση αντλεί απεριόριστο χρόνο από την ξέχειλη δεξαμενή της λύπης για ό,τι χάσαμε για ό,τι μας λείπει για ό,τι ονειρευόμαστε και αργεί ή δεν φτάνει ποτέ για την ομορφιά που ανεπαισθήτως μας αγγίζει με το τρυφερό της φτερό και "εξανθίζει ως άνθος". Τα παιδιά είναι του κόσμου τούτου, αλλά νιώθουν σαν αθάνατοι θεοί, γιατί, όντας κοντά στη γέννηση μάλλον, παρά στο θάνατο, έχουν την αίσθηση του απέραντου χρόνου και, συνάμα, το προνόμιο να στήνουν γνήσια, ζωντανά, ωραία και μεγάλα όνειρα. Κάποτε, όμως, άθελά τους, γεύονται τον απαγορευμένο καρπό της λύπης ο παράδεισός τους κλονίζεται και το μαύρο, σκληρό φτερό της ποίησης αγγίζει την τρυφερή, ευαίσθητη καρδιά τους. Κι αρχίζουν οι γνώσεις να γίνονται γνώση, η γνώση επίγνωση και η επίγνωση πιάνει το ψυχρό ρόπτρο της απόγνωσης. Έχουν ήδη πατήσει το κατώφλι του κόσμου μας. Βουτούν την πένα στη φλέβα τους, σκύβουν, σιωπούν και γράφουν. Βρισκόμαστε μπροστά στα Αγια των Αγίων του Μέλλοντος. Στώμεν καλώς".

Ηλίας Α. Κατσούλης
Θεωρώ τόσο σημαντικό γεγονός τους ποιητικούς αυτούς αγώνες (θεσμό πια) του Γυμνασίου Ψαχνών και της μαθητικής "Παρρησίας", ώστε κάθε κριτική αποτίμηση της ποιότητας των διαγωνισθέντων ίσως να είναι περιττή. Ωστόσο, αισθάνομαι την ανάγκη να επαινέσω το επίπεδο των ποιημάτων αυτών, ορισμένα των οποίων εκπλήσσουν με την ωριμότητά τους (περιεχομένου και μορφής). Υποθέτω πως οι προηγούμενοι διαγωνισμοί έχουν συντελέσει στη βελτίωση και άνοδο του επιπέδου αυτού. Θα περιοριστώ σε ορισμένες παρατηρήσεις και προσωπικές εκτιμήσεις... για την ιστορία και μόνον.
Τα περισσότερα των ποιημάτων, ως προς τη θεματολογία, εκφράζουν προβλήματα και σύμφυτες της εφηβείας ανησυχίες, αλλά και τα αδιέξοδα των νέων της εποχής μας, ορισμένα μάλιστα μ' έναν τρόπο απαισιόδοξο εντελώς (πίκρα κι απογοήτευση για το παρόν, αγωνία για το μέλλον). Η έλλειψη αγάπης και κατανόησης, φιλίας και επικοινωνίας, η υποκρισία των μεγάλων, ο φόβος του πολέμου, η βαθιά επιθυμία της ειρήνης, η αναζήτηση της ευτυχίας (όπως ο καθένας την εννοεί), τα ανεκπλήρωτα και προδομένα όνειρα (η λέξη όνειρο-όνειρα επανέρχεται συνεχώς στο 80% των ποιημάτων) κυριαρχούν στη θεματολογία. Απορίας άξιον είναι πως ελάχιστα, μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού, αφορούν στη φύση και το περιβάλλον, στα ναρκωτικά και -εδώ η μεγαλύτερη έκπληξη- στον έρωτα. Ελάχιστα επίσης έχουν πατριωτικό ή στείρο (ευτυχώς) εθνικιστικό χαρακτήρα. Γενικά, κατά το μεγαλύτερο μέρος τους, διακρίνονται από αυστηρότητα και σοβαρότητα στη θεματική και μόνον ένα έχει σατιρική και φιλοπαίγμονα διάθεση. Ως προς τη μορφή τώρα, επικρατεί ο ελεύθερος στίχος της νεοτερικής ποίησης και ο πεζολογικός τρόπος έκφρασης, που σημαίνει πως οι περισσότεροι συγγραφείς των συγκεκριμένων ποιημάτων έχουν σχετική γνώση και εξοικείωση με τη σύγχρονη περί ποιήσεως αντίληψης. Δεν μπορούμε βέβαια να μιλάμε (ούτε είχαμε την απαίτηση) για κατάκτηση των εκφραστικών μέσων, για άρτια αισθητική, για οικονομία του λόγου κλπ. Πολλά ποιήματα παραμένουν απλώς σε μορφή έκφρασης σκέψεων και ανησυχιών που ελάχιστα απέχει από τους τρόπους και την εκφραστική του πεζού λόγου. Το γενικό συμπέρασμα όμως είναι θετικό και το μήνυμα αισιόδοξο. Θεωρώ - τέλος - τιμή τη συμμετοχή μου ως ταπεινού κριτή (θα προτιμούσα το χαρακτηρισμό του αναγνώστη βέβαια), που εκφράζει τη γνώμη του για την ποίηση νέων ανθρώπων που επιχειρούν να πατήσουν το "πρώτο σκαλί" του Καβάφη. Υπάρχουν περιπτώσεις που το πάτησαν και μάλιστα σταθερά. Λίγο δεν είναι. Το περισσότερο (και καλύτερο ελπίζω) έρχεται στο μέλλον, ώστε να έχει αυτό "λιγότερη ξηρασία", να διαψευστούν οι φόβοι του μεγαλύτερου μέρους των συμμετασχόντων στους αγώνες αυτούς. Ευχές να συνεχιστεί με επιτυχία ο θεσμός και να βρει πολλούς και άξιους μιμητές".

Θανάσης Κ. Κωσταβάρας
Σε μιαν εποχή όχι μόνον έντονα τεχνοκρατούμενη, αλλά σαφώς και προγραμματισμένα αντιποιητική, χωρίς τη συμπαράσταση ενός, συγγενούς, περιβάλλοντος, με τη μονοδρόμηση του ενδιαφέροντος σε άλλες προτεραιότητες, όλα τα ποιήματα του διαγωνισμού είναι αξιοπρόσεκτα, με την έννοια ότι θα άξιζε να αποτελούν παραδείγματα για την επέκταση, πανελλαδικώς, του θεσμού. Το ότι σήμερα βρίσκονται κάποια παιδιά που, παρακινημένα έστω από τους δασκάλους τους (και αυτό αξίζει ιδιαίτερης υπογράμμισης) προσπαθούν, το αίσθημα, την αμηχανία μπροστά στο παρόν και το μέλλον τους, την ανησυχία τους για τις τύχες του κόσμου, τη διαμαρτυρία τους ακόμη για τα ζώα, όπως και την εναντίωσή τους απέναντι στην εξαπάτηση, την υποκρισία την αναλγησία των ισχυρών της Γης, τα ερωτήματά τους εν τέλει, να τα εκφράσουν μέσα από την ποίηση, τότε μπορεί να ελπίζει κανένας πως όλα δεν έχουν χαθεί. Και αυτό πρέπει να το θεωρήσουμε παρήγορο και να το επικροτήσουμε κιόλας. Κανείς βέβαια δεν μπορεί να ισχυρισθεί πως τα ποιήματα του διαγωνισμού έχουν αγγίξει, από αισθητική κυρίως άποψη, την αρτιότητα είναι ζήτημα πάντως αν και μεταξύ των δοκίμων, των καταξιωμένων ποιητών, εκτός σπάνιων εξαιρέσεων, υπάρχουν περιπτώσεις κορύφωσης στην ηλικία των εγκυκλίων σπουδών τους. Σημασία έχει το ενδιαφέρον και η ενασχόληση η ωρίμανση είναι συνήθως υποχρεωμένη να περιμένει κάποια χρόνια ακόμα".

Πάρις Σταμέλος
Ρωτάνε πολλοί αν "ένας πολύπειρος αναγνώστης είναι και καλός κριτικός". Μάλλον. "Ένας συγγραφέας"; Ίσως. Σαν αναγνώστης λοιπόν περισσότερο, παρά σαν συγγραφέας, διάβασα με προσοχή και σπουδή τα ποιήματα των παιδιών μας, της τρυφερής αυτής εφηβικής ηλικίας. Και όπως η ποίηση με ευαισθησία απαιτεί, έτσι και η κριτική με μέτρο και ισορροπημένη ματιά, συγκρίνοντας, κρίνει όσο το δυνατόν. Με τα πρώτα μας βιβλία και χειρόγραφα που αγγίζουμε, μαθαίνουμε να αγαπάμε τη συνήθεια, να πλουτίζουμε τις πολύτιμες ώρες της ζωής μας. Εκείνες, που η εκδοχή να θυσιάσεις χρόνο, μόνο κέρδος σου αφήνει. Κι όσο κι αν βγάλεις αργότερα το αγκάθι, από το χέρι, το σημάδι πάντα ίδιο θα μένει. Παλιό και βυθισμένο. Ένα σημάδι που μας αφήνει σχεδόν πάντα και το διάβασμα ενός βιβλίου ή ενός ποιήματος. Τα πάντα είναι έμπνευση. Ταλέντο πραγματικό είναι να εξασκείς αδιάκοπα το ταλέντο σου".

«  Προηγούμενo άρθρo	Επόμενo άρθρo  »