Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα, που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος, είναι το πρόβλημα της καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος. Πρόκειται για σημαντικό πρόβλημα, αν αναλογιστούμε τις ποικίλες σχέσεις που έχει αναπτύξει ο άνθρωπος με τη φύση και που διαταράσσονται εξαιτίας αυτής της πρωτοφανούς καταστροφής της. Ίσως αυτό να είναι το τίμημα που πληρώνει, και θα συνεχίζει να πληρώνει, ο άνθρωπος για την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας.

Το πρόβλημα της καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος χρονολογείται από τη Νεολιθική εποχή - σε ασήμαντη κλίμακα - όταν δηλαδή ο άνθρωπος αρχίζει με τις εκχερσώσεις και τη χρήση της φωτιάς να παρεμβαίνει σ' αυτό. Οι ρίζες, όμως, της σημερινής καταστροφής εντοπίζονται στις απαρχές της εκβιομηχάνισης.

Ένα μεγάλο μέρος αυτής της καταστροφής υφίστανται τα φυσικά νερά. Σαν φυσικά νερά χαρακτηρίζουμε τα νερά εκείνα που βρίσκονται σε τέτοιες φυσικές, χημικές και βιολογικές συνθήκες που να συγκροτούν ισόρροπα μια πληθώρα και ποικιλία οργανισμών. Ακόμη, είναι εκείνα που είναι καθαρά, έχουν κατάλληλη θερμοκρασία, δεν περιέχουν βλαβερές για την υδρόβια ζωή ουσίες, δεν έχουν χρωματισμό, είναι άοσμα και άγευστα. Οι χημικές τους συνθήκες αφορούν την επάρκεια τους σε διαλυμένο οξυγόνο, την ισορροπία των χημικών και θρεπτικών συστατικών και την απουσία μεγάλων ποσοτήτων οργανικών και τοξικών ουσιών.

Η βιομηχανική, όμως, ανάπτυξη άρχισε με όλο και μεγαλύτερη απαίτηση για ενέργεια, πηγή της οποίας υπήρξε και το νερό. Βιομηχανικές διεργασίες, όπως η ψύξη και η πλύση, απαιτούσαν συνεχώς μεγαλύτερες ποσότητες νερού, ενώ ο αυξανόμενος πληθυσμός, ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις, χρειαζόταν άφθονο, καθαρό και υγιεινό νερό. Η βιομηχανική χρήση του νερού για ψύξη καταλήγει στη θερμική ρύπανση που είναι μια άλλη μορφή ρύπανσης, σε σχέση με τη χημική ρύπανση του νερού. Κατά τη θερμική ρύπανση, μειώνεται το διαλυμένο οξυγόνο στο νερό, αυξάνεται η τοξικότητα των φυσιολογικών ρυπαντών, επιταχύνεται ο ρυθμός των φυσιολο γικών λειτουργιών στους οργανισμούς και συχνά καταλήγουν στο θάνατο.

Σοβαρότερη, όμως, υπήρξε η χημική ρύπανση του νερού από βιομηχανικά απόβλητα, αστικά λύματα και γεωργικές απορροές. Και από τότε, ζούμε στην εποχή του αλλοιωμένου, ρυπασμέ-νου περιβάλλοντος στο οποίο κυριαρχεί ο "HOMO POLLUTION".

Τα νιτρικά άλατα στην Παλιά βρύση βρέθηκαν αυξημένα...

Ελεγχος στα νερά στον Αγ. Γιώργη.

Γιατί, μέχρι τότε, η δυναμική λειτουργία του βιοφυσικού χώρου κατόρθωνε να αντισταθμίζει και να εξισορροπεί τις ανθρώπινες επεμβάσεις και συμπεριφορές. Αλλά αργότερα, η οργάνωση του παραγωγικού συστήματος σε συνδυασμό με τις αυξημένες απαιτήσεις για καταναλωτικά αγαθά και νέες ανάγκες σε μια εκρηκτικά αυξανόμενη πληθυσμιακά ανθρώπινη κοινωνία, οδήγησε στην ένταση της βιομηχανικής δραστηριότητας, στη διατάραξη της οικολογικής ισορροπίας, στην εξάντληση των φυσικών πόρων και στη δημιουργία νέων ηθών και συμπεριφορών στις ανθρώπινες σχέσεις.

Ελεγχος στη βρύση της Παναγιάς.

Ελεγχος νερών της Λίμνης στη βρύση του Ν.ΟΛ

Δραστηριότητες που εμπλουτίζουν ή ρυπαίνουν υδάτινους αποδέκτες, είναι οι απορρίψεις που αφορούν ανθρώπινες χρήσεις. Τα ακάθαρτα νερά χαρακτηρίζονται από τη μεγάλη τους περιεκτικότητα σε οργανικά συστατικά και συνήθως αποχετεύονται σε θαλάσσιους, λιμναίους ή ποτάμιους αποδέκτες ή και απορροφητικούς βόθρους ρυπαίνοντας έτσι και τα υπόγεια νερά. Στη χώρα μας οι απορροφητικοί βόθροι που εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται σε μεγάλο ποσοστό αποτελούντο χειρότερο μέσο διάθεσης των ακάθαρτων νερών, αφού ρυπαίνουν το φυσικό αποδέκτη, το έδαφος και τα υπόγεια νερά.

Οι αστικές αυτές απορρίψεις με το μικροβιακό τους φορτίο προξενούν διάφορες μολύνσεις. Συγκεκριμένα, ορισμένα βακτήρια προξενούν τυφοειδή πυρετό, δυσεντερία, γαστρεντερίτιδα και χολέρα. Ιοί στο νερό και ορισμένα στελέχη τους προκαλούν πολυομελίτιδα και ηπατίτιδα.

Χρωματομετρικός έλεγχος NO₃

Ενώ αυγά και νύμφες μερικών παρασίτων ιασκαρίδα κ.ά. βρίσκονται πολλές φορές στα ακάθαρτα νερά, προκαλώντας άλλες ασθένειες. Οι τύποι των παθογενών αυτών μικροοργανισμών βρίσκονται σε αστικά και κτηνοτροφικά λύματα.

Τοξικές χημικές ουσίες για τα υδάτινα οικοσυστήματα είναι τα βαριά μέταλλα, δηλαδή ο σίδηρος (Fe), το χρώμιο (Ο), ο μόλυβδος (Ph), ο υδράργυρος (Hg), το κάδμιο (Cd), ο ψευδάργυρος (Ζη), το μαγγάνιο (Μη), ο χαλκός (Cu), το νικέλιο (Νϊ), το αρσενικό (As) κ.ά. Ακόμη φυτοφάρμακα, παρασιτοκτόνα, ζιζανιοκτόνα και οξέα πάνω από ένα όριο, προκαλούν δηλητηριάσεις, ανάσχεση της ανάπτυξης και της φωτοσύνθεσης, εκλεκτική συσσώρευση και απορρόφηση σε ορισμένα είδη. Ρυπάνσεις από παρασιτοκτόνα και ζιζανιοκτόνα προέρχονται από τα απόνερα των βιομηχανιών παραγωγής τους, από υφαντουργεία, από βιομηχανίες επεξεργασίας τροφών και από τις γεωργικές χρήσεις. Οι περισσότερες από τις ουσίες αυτές είναι σταθερές, ανθεκτικές και τοξικές, ακόμη και σε μικρές ποσότητες.

Ο άνθρωπος για να επιβιώσει απαιτεί πόσιμο γλυκό νερό, γι' αυτό και σε όλη την περίοδο της εξέλιξης του ζούσε κοντά σε ποταμούς και λίμνες.

Έτσι πραγματοποιήθηκε μια έρευνα σε μερικές πηγές της περιοχής μας για να διαπιστωθεί η καταλληλότητα τους. Τα αντιδραστήρια που χρησιμοποιήθηκαν για τις μετρήσεις ήταν τα εξής:
ϊ) Για το Ph χρησιμοποιήθηκαν ταινίες της Merck με δείκτη Ph 0-14.
ii) Για το χλώριο χρησιμοποιήθηκε χρωματικό τεστ χλωρίου 0,1-2 mg/l CI₂ της Merck. Γινόταν σύγκριση διαλύματος ή ml H₂O με 4 σταγόνες χλωρίου με χρωματικό πίνακα.
iii) Για τα νιτρικά χρησιμοποιήθηκε Nitrate test 10-500 mg/l ΝΟ₃ σε ταινία της Merck (μετρήσεις).

...πώς λειτουργεί το θερμόμετρο;

Στόχος είναι να γίνουν και άλλες μετρήσεις ώστε να υπάρχει μια συνολική και πληρέστερη εικόνα για την κατάσταση των νερών αλλά και για να περιοριστεί το ποσοστό λάθους των μετρήσεων.
Ελένη Γεραλή Γιάννης Βιολίδης Αλέξανδρος Εμμανουήλ Νικόλας Δημουλάκης

	Επόμενo άρθρo  »