Τα Ψαχνά και το φράγμα

Το ύψωμα Καστρί (272 υψόμ.), στην κορυφή του οποίου σώζονται τα ερείπια Βυζαντινού και μετέπειτα Βενετσιάνικου φρουρίου.

Της Συντακτικής Επιτροπής

Πολύς λόγος γίνεται τα τελευταία χρόνια για την κατασκευή ενός φράγματος (υδατοφράκτη) στην περιοχή των Ψαχνών. Συγκεκριμένα, προβλέπεται να δημιουργηθεί το φράγμα σε απόσταση 4-5 χιλιομέτρων βόρεια των Ψαχνών, στην περιοχή Κρυόβρυση (βορειοανατολικά από το Καστρί).

Σε συνάντησή μας πέρσι, γι' αυτό ακριβώς το θέμα, ο Δήμαρχος Μεσσαπίων κ. Αντώνης Μπαζώτης υπογράμμισε ότι δεν θα ζημιωθεί η αισθητική του τοπίου από το φράγμα, αλλά το αντίθετο, θα αναδειχθεί. Γιατί το φράγμα θα είναι σαν μια τεχνητή λίμνη, που συν τοις άλλοις θα προσθέσει ομορφιά στην περιοχή και θα βοηθήσει ακόμα και στην τουριστική της αξιοποίηση, σε συνδυασμό πάντα με την ύπαρξη των ερειπίων του Βυζαντινού φρουρίου στο Καστρί.

Βέβαια, όπως είπε ο κ. Δήμαρχος, θα πρέπει να γίνουν κάποια έργα αναστήλωσης των τειχών του φρουρίου, αλλά και έργα για την ασφαλή πρόσβαση στο χώρο, τοποθέτηση κιγκλιδώματος στα επικίνδυνα σημεία του υψώματος, καθώς και κάποιες κατασκευές (κιόσκια, παγκάκια κλπ.) για τη διευκόλυνση των επισκεπτών - εκδρομέων.

Τα Ψαχνά, όπως φαίνονται από την κορυφή του λόφου Καστρί.

Έχουν γίνει κάποιες μελέτες, αλλά το θέμα φαίνεται πως προχωράει αργά. Ξέρετε μάλιστα από πότε έχει αρχίσει η ιστορία με το περίφημο φράγμα των Ψαχνών; Τουλάχιστον 60-70 χρόνια πριν! Και για του λόγου το αληθές, αναδημοσιεύουμε ένα σχετικό κείμενο από την εφημερίδα «Ευβοϊκός Κήρυξ», με ημερομηνία 2 Νοεμβρίου 1946, όπου κι άλλα ενδιαφέροντα πράγματα αναφέρονται για τα Ψαχνά της εποχής εκείνης - τις ευχαριστίες μας στον Πρόεδρο της Εταιρείας Ευβοϊκών Σπουδών, κ. Χαράλαμπο Φαράντο (αρχαιολόγο), που μας παραχώρησε το σημαντικό αυτό ντοκουμέντο:

Η ΚΩΜΟΠΟΛΙΣ ΨΑΧΝΑ (Ευβοϊκός Κήρυξ, 2 Νοεμβρίου 1946)
Τα Ψαχνά έχουν γίνει μια κωμόπολις. Η εμπορική της κίνησις ιδίως από γεωργικά προϊόντα είναι πάντοτε ζωηρή εις όλας τας εποχάς, ειδικώτερα όμως τους θερινούς μήνας του έτους. Οι κάτοικοί της αποτελούν μοναδικό παράδειγμα εργατικότητας και εντιμότητας.

Σκυμένοι από της ανατολής μέχρι της δύσεως του ηλίου στο καθημερινά ποτιζόμενο από τον τίμιο υδρώτα ολοκλήρου της αγροτικής οικογενείας μικρό χωράφι των οι Ψαχνιώτες, με την αξίνα στο χέρι προσφέρουν όχι μόνο στον εαυτόν τους, αλλά στο σύνολον τα ποικίλα αγαθά της γης. Σειραί αυτοκινήτων, ιδία κατά το θέρος, φορτώνουν διάφορα προϊόντα για την Αθήνα, για τον Πειραιά για την Χαλκίδα.

Τα Ψαχνά είναι το κεφαλοχώρι, είναι ο ομφαλός της Εύβοιας. Και εν τούτοις μέχρι σήμερα κανείς από τους πολιτικούς μας δεν μπορεί να καυχηθή ότι πρόσεξεν αυτό το χωριό. Οι σημερινοί μάλιστα πολιτικοί της Ευβοίας έχουν και λόγους εξαιρετικούς να το προσέξουν ιδιαιτέρως. Ένα σπουδαίο ζήτημα που απασχολεί τους αξιοθαύμαστους εργατικούς κατοίκους του είναι το νερό της Κρυόβρυσης.

Από πολλών ετών, ότε Πρόεδρος της Κοινότητος ήτο και ο νυν κ. Γεώρ. Τσίρης, είχεν γίνει μιά προσπάθεια εκ μέρους του και ολοκλήρου του Κοινοτικού Συμβουλίου, να κατασκευασθή στη θέσι Κρυόβρυσι, τέσσαρα περίπου χιλιόμετρα έξω από τα Ψαχνά, ένα φράγμα, το οποίον θα δημιουργούσεν μιά τεχνητήν ούτως ειπείν λίμνην και από την οποίαν καταλλήλως θα διοχετεύετο σημαντική ποσότης ύδατος δια την άρδευσιν ολοκλήρου του Κάμπου Μεσσαπίων. Το έργον αυτό θα έριχνε χρυσάφι στα εύφορα χωράφια των Ψαχνιωτών και θα τους ανεκούφιζεν οικονομικώς και μαζύ μ' αυτούς θα έδιδε ζωή σ' όλην την περιφέρειαν. Ατυχώς όμως δεν ευρέθη τρόπος να πραγματοποιηθή το σπουδαίον αυτό έργον.

Εφέτος τη επιμόνω προσπαθεία του Κοινοτικού Συμβουλίου ήλθεν ένας μηχανικός του Υπουργείου Γεωργίας και επεσκέφθη το μέρος. Ας ευχηθώμεν ότι η επίσκεψις αυτή θα αποτελέση την απαρχήν πραγματοποιήσεως του σπουδαίου αυτού υδραυλικού έργου. Μιά κατάλληλος προσπάθεια των πολιτικών του Νομού ενισχυόμενη και από τον Κυβερνητικόν εκπρόσωπον του Νομού μας φιλοπρόοδον κ. Νομάρχην θα προωθούσε ασφαλώς την πραγματοποίησιν αυτού.

Και ένα άλλο ακόμη ζήτημα απασχολεί τους Ψαχνιώτες. Η χορήγησις ζώων. Οι Ψαχνιώτες είναι ιδανικοί καλλιεργηταί. Δεν πρέπει να μείνη κανείς χωρίς το αρότριόν του ζώον. Το Υπουργείον Γεωργίας, η Νομαρχιακή Επιτροπή, πάσει θυσία πρέπει να παράσχουν εις τους Ψαχνιώτες πλήρη τα γεωργικά εφόδια.

* * * *

Δεν μένει παρά να ευχηθούμε να γίνει ό,τι καλύτερο για τον τόπο μας. Πάντως, ανεξάρτητα από το αν και πότε θα κατασκευαστεί το φράγμα, θα πρέπει η Δημοτική αρχή να επικεντρώσει το ενδιαφέρον της στην ανάδειξη του Βυζαντινού φρουρίου στο Καστρί, που αναμφίβολα είναι το πιο αξιόλογο ιστορικό μνημείο της περιοχής των Ψαχνών.